"Państwo pilickie"
O Pilicy » Pilickie posiadłości » "Państwo pilickie"
Właściciele Pilicy byli równocześnie posiadaczami wielu innych dóbr. „Państwo pilickie” to umowna nazwa, którą przyjąłem dla miejscowości nie leżących dzisiaj na terenie Gminy Pilica, które w różnych okresach czasu albo wchodziły w skład dóbr pilickich albo znajdowały się w rękach panów na Pilicy. Lista zawiera miejscowości leżące w promieniu kilkudziesięciu kilometrów od Pilicy, pomiędzy Wisłą a pogranicznymi terenami Małopolski i Śląska, w pobliżu Krakowa i na północ od niego. Lista zapewne nie jest pełna. Na przykład: w 1337 Jan z Pilicy, przodek rodu Pileckich, otrzymał od książąt cieszyńskich nieznane z nazwy miejscowości w okolicach Czeladzi i Siewierza.
KUŹNICA BLANOWSKA/MARCISZOWSKA
KUŹNICA NIWECKA/ KUŹNICA WARGUŁOWSKA
KUŹNICA NICZOWA/KUŹNICA ZAWIERCKA
KUŹNICA NIKLASZOWA/ KUŹNICA PORĘBA
Jan, syn Marcisza Rupelnego z Tochołowa [dziś Tuchołów], wyznaczył kontraktem przedmałżeńskim Jadwidze (córce Wincentego Granowskiego i Elżbiety z Pilczy) 1000 grzywien posagu na połowie wsi Aleksandrowice. Powrót do spisu >>>
W 1404 r. Paszko z Kromołowa sprzedał Bendusz (Będusz) Jadwidze z Pilicy, która zapłaciła 250 grzywien za tą miejscowość oraz Żelisławice. Będusz na wiele lat stał się częścią „państwa pilickiego” dzieląc losy pobliskiego Mrzygłodu, który dopiero około 1695 r., jako posag Barbary Warszyckiej, przeszedł w ręce Męcińskich. Powrót do spisu >>>
W latach 1389-1404 właścicielem wsi był Krzywosąd z Bilanowic. Oprócz Blanowic należały do niego Poręba Czarna i sadzawka nad rzeką Wartą. Został on pozwany przez Elżbietę z Pilczy jako poręczający zapisane jej w małżeńskiej umowie z Janczykiem z Jicina 1000 grzywien. Janczyk zmarł zanim wypłacił to zobowiązanie. Krzywosąd został pozwany i prawdopodobnie w ramach rozliczenia poręki za 380 grzywien sprzedał Jadwidze z Pilicy Bilanowice i Porębę Czarną a jego żona Małgorzata zrzekła się prawa do tych wsi z racji wiana i posagu. Wcześniej wieś stała się zastawem za pożyczkę, której Krzywosądowi udzielił Żyd Kanaan. Pominięcie prawa zastawu stało się przedmiotem procesu sądowego. W 1431 książę opolski Bolko i jego żona Elżbieta z Pilicy [córka królowej Elżbiety z Pilczy] nadają Niklowi Czenarowi miejsce pod budowę karczmy w Bilanowicach między kuźnicami Zawiercką i Bilanowską oraz miejsce na założenie sadzawki na rzeką Mostki i pięć lat wolnizny, po upływie której ma płacić 2 kopy groszy rocznie. Czenar otrzymuje też ogród, role i łąki na takiej długości i szerokości, jakie mu wskażą do wykarczowania starosta pilecki Piotr z Rzeptowa i włodarz Grzegorz z Bilanowic, powyżej sosen w lesie, z zastrzeżeniem, że nie wolno mu wycinać tych sosen. Na budowę domu i karczmy może brać drzewo w lesie. W karczmie może sprzedawać mięso jak prawowity dziedzic a pozwany winien odpowiadać, jak kmiecie z Bilanowic przed włodarzem według prawa niemieckiego. Wieś jako Bylanowycze wymieniona jest w składzie dóbr pilicich w roku 1490. W 1501 r. przy podziale ojcowizny Jan 3 otrzymał zamek i miasto Pilicę wraz z dominum obejmującym m.in. Bylanowice. W roku 1519 Bilanowice należały jeszcze do zameku pilickiego. W 1521 właścicielem był kasztelan sądecki Stanisław Szafraniec z Pieskowej Skały a wieś nie była nie osadzona kmieciami. W 1581r. Mikołaj Padniewski zapłacił podatek od 5 łanów w Blanowicach. Powrót do spisu >>>
W 1490 R. Blądów należał do włości kromołowskich, które dwa lata później trafiły w ręce Pileckich jako część dóbr ogrodzienieckich. Powrót do spisu >>>
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 15 grudnia 1360, z dokumentu, w którym książę opolsko-raciborski Mikołaj II nadał Bogucice i kilka innych wsi wojewodzie sandomierskiemu Ottonowi z Pilczy. Prawdopodobnie po jego śmierci Bogucie wróciły do księcia opolsko-raciborskiego. W 1480 r. ziemię mysłowicką objął książę cieszyński Kazimierz. Powrót do spisu >>>
14 km na wschód od centrum Krakowa.Właścicielem części Branic był Otton z Pilczy. W 1426 jego wnuk, Jan Granowski z Pilicy, syn królowej Elżbiety, potwierdził fundację altarii ŚŚ. Elżbiety i Gertrudy w katedrze krakowskiej, dokonaną przez swą matkę i nadanie tej altarii 12 grzywien czynszu na Branicach. W 1432 Jan z Pilicy gwarantuje Jaksie z Żelaznej, w ziemi łęczyckiej, zwrot 400 grzywien ewentualnym wwiązaniem w swoje dobra, m. in. w Branice. W 1467 cz. B. własn. Jana z Pilicy, wówczas już wojewoda krakowski, jest właścielem części Branic. W 1469 zastawia swoją część Branic, za 500 florenów węgierskich, Janowi Wierzynkowi rajcy krakowskiemu a w dwa lata później sprzedaje Janowi Wierzynkowi swoją część Branic za 500 florenów węgierskich. W 1478 w podziale dóbr między dziedzicami Pilicy, braćmi Stanisławem, podkomorzym lubelskim, Janem, kasztelanem bieckim i Ottonem, Branice (część) przypadają Janowi. W latach 1498-1500 dziedzicami Branic byli synowie Jana z Pilicy- Mikołaj, Jan i Stanisław. W 1519 r. dzierżawcą części Branic będącej w rękach Pileckich był Andrzej Kośmirzowski. W 1521 r. dziedzicem Branic był Stanisław Pilecki, starosta grodecki. W 1529 r. Branice Pileckie płacą 9 grzywien i 6 groszy czynszu wieczystego altarii Ś. Elżbiety w katedrze krakowskiej. Dziesięcina snopowa od wszystkich kmieci, warta 8 grzywien należy do prepozytury w Ruszczy a dziesięcina snopowa z ról folwarcznych, warta 2 grzywny, należy do plebana w Strzegowej. Powrót do spisu >>>
10 km na północny zachód od Krakowa. W 1432 r. Jan z Pilczy sprzedał wieś Szklary Janowi z Ujazdu za 100 grzywien, za niwy i łąkę leżące Na Solce (Nassolcze), między Brzeziem a Tomaszowicami . Dziś w Modlniczce sąsiadującej z Brzeziem istnieje pole Solca. Powrót do spisu >>>
Jan (2) Pilecki kupując Swojczany, Tczycę, Udorz i Jedlczę od Jana z Dynowa zapłacił za nie 3000 grzywien i połową Brzozówki. Powrót do spisu >>>
O. Henryk Błażkiewicz w monografii „Pilica. Zarys dziejów miejcowości” powołując się na „Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej” wymienia Bydlin wśród miejscowości należących do Ottona z Pilczy. (Jan Granowski). Powrót do spisu >>>
Patrz: Ogrodzieniec Powrót do spisu >>>
W 1774 r. Wilhelm i Katarzyna Bockowie sprzedali wójtostwo w Chlinie staroście libertowskiemu Karolowi Wesslowi. Powrót do spisu >>>
W roku 1402 Jadwiga z Pilczy zapisuje w testamencie swoim wnukom, dzieciom Elżbiety i Wincentego Granowskiego, Ottonowi i Jadwidze m. in. 20 grzywien na Ciągowicach a w 1404 r. dodatkowo wyznaczyła wnuczce Jadwidze, jako część posagu, 10 grzywien na Ciągowicach. W 1409 roku miejscowość jest własnością Wincentego z Granowa i Elżbiety z Pilczy. W roku 1450 Jan z Pilczy odstępuje Wacławowi ks. opolskiemu, wnukowi Elżbiety i Wincentego Granowskiego zamek Pilcza z przynależnymi doń dobrami w ziemi krakowskiej, m. in. wieś Ciągowice. 1472 r. wojewoda krakowski Jan z Pilczy nie zapłacił łanowego z Ciągowic. W 1490 r. wieś Czyągowicze należała do miasta Pylcza.W 1501 r. przy podziale ojcowizny Jan (3) Pilecki otrzymał dominum pilickie obejmującym m.in. Ciangowice. W 1474 r. Ciagowice są własnością Jana Pileckiego. W roku 1490 Ciągowice wymieniane są w składzie w dominum pilickiego. W 1519 r. Jan z Pilczy starosta lubelski zapisuje za 1000 florenów zakonnicy Zofii czyli Reginie z Tarnowa 25 grzywien czynszu na połowie miasta Pilczy i wsiach do niej przynależnych, m. in. na Ciągowicach. W roku 1564 Ciągowice liczyły 4 łany a w skład dóbr wchodziły Rokitno (Rokithno) liczące 9 łanów, Niegowonice (Niegowanicze) – 6 łanów i Poręba (Poremba Czarna) licząca 5 łanów. W 1581 r. wieś trzymał Padniewski. Powrót do spisu >>>
Ciszówka, dzisiaj osiedle miejskie Myszkowa, była osadą w pobliżu kopalni rudy i kuźnicy między Wartą a Ciszówką. W 1488r. bracia Jan starszy, Andrzej, Jan młodszy i Stanisław Rzeszowscy z Przybyszówki w ziemi przemyskiej, poręczyli wojewodzie ruskiemu Janowi z Pilczy za dług 2000 florenów węgierskich zamkiem Ogrodzieniec z przynależnymi doń wsiami wśród których była Ciszówka. W 1492 Jan Feliks Rzeszowski, prepozyt przemyski i kanonik krakowski daje wojewodzie ruskiemu Janowi z Pilczy dobra Ogrodzieniec z kuźnicą Ciszowka otrzymując w zamian wieś Zawiercie i 8000 florenów. Bracia Jan Feliks, prepozyt przemyski, Andrzej i Stanisław Rzeszowscy poręczają sumą 2000 florenów węgierskich Janowi z Pilczy za ich brata Jana, że ten aprobuje poprzez akta ziemskie lelowskie ww. zamianę dóbr. W 1501 Mikołaj z Pilczy zapisuje żonie Magdalenie, córce kasztelana krakowskiego Spytka z Jarosławia, 3000 florenów węgierskich posagu i wiana na dobrach Ogrodzieniec m. in. na Ciszwce a w 1507 zapisuje jej 5000 florenów węgierskich również na dobrach Ogrodzieniec, m. in. na kopalni rudy żelaznej Ciszówka.W 1521 tenże Mikołaj zastawia za 2500 florenów polskich Mikołajowi Chełmskiemu zamek i miasto Ogrodzieniec z wsiami, m. in. z kuźnicą w Ciszówce. W 1526 r. Mikołaj z Pilczy ustępuje Janowi Chełmskiemu burgrabiemu krakowskiemu dobra Ogrodzieniec z Ciszówką za dług w wysokości 57 000 florenów. Po nim właścicielami byli Bonerowie i Firlejowie, którzy w 1669 r. kasztelanowi krakowskiemu Stanisławowi Warszyckiemu sprzedali dobra ogrodzienieckie wraz z Ciszówką. Do końca XVII wieku wieś znajdowała się w rękach Warszyckich. (Patrz: Ogrodzieniec) Powrót do spisu >>>
Na przełomie XIV i XV w. właścicielem był Krzywosąd z Bilanowic i Czarnej Poręby, który w roku 1403 sprzedaje Jadwidze z Pilicy Bilanowice i Porębę Czarną za 380 grzywien a jego żona Małgorzata zrzeka się prawa do tych wsi z racji wiana i posagu. W 1490 r. Czarna Porąba należała do właścicieli zamku Pilcza. W 1564 r. licząca 5 łanów Poremba Czarna należała do dóbr Ciągowice. Powrót do spisu >>>
7,5 km na południowy wschód od Szczekocin. W 1496 r. Marcin Czeski z Dąbrowicy zastawił wieś za 140 grzywien i 50 florenów węgierskich wojewodzie ruskiemu Janowi z Pilczy. Powrót do spisu >>>
Posiadanie przez Pileckich Dłużca nie jest potwierdzone. O. Henryk Błażkiewicz w monografii „Pilica. Zarys dziejów miejcowości”, powołując się na „Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej”, wymienia Dłużec wśród posiadłości Ottona z Pilczy. W roku 1432 biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, erygując na prośbę Jana Pileckiego i jego siostry Elżbiety żony ks. opolskiego Bolka V prepozyturę w Pilicy zatwierdza jako jej uposażenie, m. in. dziesięcinę snopową z dóbr królewskich Dłużec. W roku 1529 do plebana w Pilicy należy dziesięcina snopowa z Dłużca i Lgoty warta 9 grzywien. Kiryk Jan Granowski,. Powrót do spisu >>>
Domaniewice są wymienione przez O. Henryka Błażkiewicza w monografii „Pilica. Zarys dziejów miejcowości” jako posiadłość Ottona z Pilczy. Po 1400, przed 2 V 1417] Elżbieta dziedziczka Pilczy i Łańcuta uposaża kolegium mansjonarzy w kościele parafialnym w Pilczy, którzy m. in. otrzymują z dziesięciny należącej do plebana pileckiego dziesięcinę w Domanyowicach. W 1432 biskup krakowski Zbigniew na prośbę Jana Pileckiego i jego siostry Elżbiety, żony księcia opolskiego Bolka V, eryguje prepozyturę w kościele parafialnym w Pilczy i zatwierdza jej uposażenie, do którego należy m. in. dziesięcina snopowa z ról kmiecych w Domaniewicach . W 1490 r. wies należała do parafii Gołaczewy. W 1529 dziesięcina snopowa z ról kmiecych w Domaniewicach i Załężu, warta 2 grzywny, należy do plebana w Pilczy. W XVII wieku wieś należąca do klucza bydlinskiego znajdowała się w rękach właścicieli dóbr Ogrodzieniec. Jan Granowski Kiryk Powrót do spisu >>>
W "Regestrze diecezjów 1783-84" Drągi wymienione są jako własność Teodora Wessla w parafii pilickiej Powrót do spisu >>>
Patrz: Piaseczno Powrót do spisu >>>
Wieś szlachecka, nie zidentyfikowana. W latach 1399-1400 Elżbieta Granowska z Pilczy procesuje się z podsędkiem krakowskim Dobiesławem, Dobkiem z Koszyc, o wieś nazywana w dokumentach Dzeczwicouicze i Dzedzwicouice. W 1400 r. Dobiesław prawnie pozyskuje zastawioną wieś od Elżbiety ponieważ jej posłaniec ten termin odraczał. W 1401Elzbieta nie stawiła się na trzeci termin przypozwany przeciw Dobiesławowi o Dziećwikowice. Powrót do spisu >>>
W 1437 Jan z Giebła zastawia za 20 grzywien Zadorze z Siadczy połowę dziedziny zwanej Nosalówka. W 1581 r. właścicielem są Stanisławowie Rupniowscy, senior i junior. Przed 1613 wymieniony jest folwark Giebło należący do dóbr pilickich. Wieś należy do Padniewskich i Zbaraskich i stanowi uposażenie pilickiego przytułku. Od XIX wieku do reformy administracyjnej w roku 1954, likwidującej gminy i wprowadzającej w ich miejsce gromady, Giebło należało do gminy Pilica. W 1954 r. Giebło stało się siedzibą gromady a po kolejnej reformie, w 1975 r, trafiło do gminy Ogrodzieniec. 1564-eadem pars Szocha 1 i pół, Mokruch, garbow, Kielkowicze. Powrót do spisu >>>
Obecnie Góra Włodowska. W połowie XV łany kmiece dawały dziesięcinę biskupwi krakowskiemu. Trafiła w ręce Pileckich w składzie dóbr Ogrodzieniec kiedy, w 1488 r., bracia Rzeszowscy z Przybyszówki [ziemia sanocka] poręczyli wojewodzie ruskiemu Janowi Pileckiemu za dług 2000 florenów węgierskich dobrami Ogrodzieniec a w 1492 r. dobra te przeszły na własność wojewody ruskiego Jana Pileckiego. W 1490 r. wieś wymieniona została w składzie dóbr Włodowice. W latach 1501 i1507 Mikołaj z Pilczy i Ogrodzieńca zabezpieczył posag żonie Magdalenie na swych dobrach, w tym na Górze . W 1521 r. Góra wraz z reszta dóbr ogrodzienieckich, będąc własnością wojewody bełskiego Mikołaja Pileckiego, trafiła jako zastaw do Mikołaja Chełmskiego z Chełmu. W XVII wieku wieś należąca do klucza włodowickiego była własnością posiadaczy dóbr Ogrodzieniec. Powrót do spisu >>>
W 1490 r. należała do dóbr Kromołów, które dwa lata później stały się własnością Pileckich. Powrót do spisu >>>
Nieistniejący dzisiaj młyn leżał nad rzeką Rudawą, koło Czarnej Wsi, ok. 2,5 km od centrum Krakowa. W 1402 r. z kasy miejskiej Krakowa wydano 6 grzywien na dokument dotyczący Błonia za domem pani Ociny [Jadwigi z Pilicy/ z Melsztyna, wdowy po Ottonie z Pilczy]. Wzmianka o domu Ociny może wskazywać, że z jej inicjatywy koło młyna zbudowano wieżę mieszkalno -obronną. W 1403 r. Klimek młynarz z młyna położonego pod Błoniem za Kawiorami, za 14 grzywien wydzierżawia na rok od Jadwigi z Pilczy Granowski Młyn. Jadwiga na wypadek śmierci zapisuje wnukowi Ocie, synowi Elżbiety z Pilczy i Wincentego z Granowa, cały młyn powyżej Czarnej Wsi koło Krakowa, kupiony od mieszczanina krakowskiego Winka. W 1408 r. wymieniony jest Marcin, młynarz z młyna zwanego Granowski, za Czarną Wsią. W 1420 r. Mikołaj, młynarz z młyna królowej [Elżbiety Granowskiej], za Czarną wsią oskarża sześciu kmieci z Rybnej o pobicie. W latach 1424-31 wymieniany jest Jan alias Jaszek młynarz z Błonia, czyli z młyna pani Granowskiej i jego żona Stanisława, który w latach 1424-25 sądzi się z Frankiem, zagrodnikiem z Nowej Wsi i z Łukaszem, zagrodnikiem z Biskupiego o skoszenie łąki, z czego ma szkodę 14 skojców. Młyn otrzymali od Jana z Pilczy (Granowskiego), za służby i jako odszkodowanie: Jan zw. Sarna dziedzic Piotrkowic, starosta pilecki a właściwie burgrabia oraz Mikołaj Wierzynek dziedzic Śledziejowic. Powrót do spisu >>>
W latach 1783-89 miejscowość znajdowała się w rękach Teodora Wessla. Gulzów wymieniony jest nadal wśród miejscowości wchodzących w skład dóbr Pilica kiedy w 1802 roku nabywała je Teodora Kownacka. W 1870 Gulzów należy do dóbr pilickich. W okresie pierwszej wojny światowej miejscowość wchodzi w skład pilickiej gminy zbiorczej. W okresie międzywojennym i w pierwszych latach powojennych Gulzów należał do gminy Pilica. W 1954 r. wszedł w skład Gromady Giebło. Powrót do spisu >>>
Miejscowośc w gminie Bolesław. W XVII wieku wieś znajdowała się w rękach Warszyckich będących właścicielami Ogrodzieńca. W 1789 r. należała do starostwa niegrodowego w Szycach, królewszczyzny będącej wówczas w rękach Teodora Wessla. Powrót do spisu >>>
Według lustracji województwa krakowskiego z 1564 r. liczące 3 i pół łana Iwanowice należały do klucza pilickiego, który po śmierci Rafała Pileckiego (ok. 1560) objął jego syn Jan, rotmistrz królewski. Powrót do spisu >>>
Nieistniejąca już wieś, leżąca niegdyś na terenie dzisiejszych Katowic, prawdopodobnie na terenie dzisiejszego Muchowca. Utożsamiana bywa przez historyków z dzisiejszym Janowem, bywa umiejscawiana w okolicach dzisiejszego Giszowca lub na pograniczu Giszowca i Murcek. Wieś była osadą leśną, która nazwę wzięła od ówczesnego określenia borsuka lub od ryby z rodziny karpiowatych, leżącą w głębi lasu. Najstarsza informacja na jej temat pochodzi z z 15 grudnia 1360 , z dokumentu księcia opawsko-raciborskiego Mikołaja, potwierdzającego Ottonowi z Pilicy własność tej wsi.
Mikołaj z Bożej łaski Książę Opawski i Raciborski wszystkim do wiadomości [...], że mu miłe i wierne służby, które umiłowany i szlachetny rycerz Otto, zwany de Pylcz, nieprzerwanie pełni [...] wynagrodzić pragnąc, jemu oraz dziedzicom i prawym następcom jego te wsie [...] to jest wieś Jazwicze i wieś Zalenze, z dziedzictwa ojcowskiego jemu bezspornie należące, podobnie i wieś Boguczyce z wsią Rozdzen i z miastem Myslowicze [...] dajemy, zezwalamy i darujemy
W akcie sprzedaży dóbr mysłowickich wystawionym 22 lutego 1536 wymieniona jest niezamieszkana wieś Jaźwce. Powrót do spisu >>>
Pod koniec XV wieku Jan (2) Pilecki kupił od Jana z Dynowa Swojczany, Tczycę i Jedlczę w pow. ksiąskim oraz Udórz dając 3000 grzywien i połowę Brzozówki (w ziemi sanockiej). 16 maja 1533 Piotr Opaliński, z mocy zapisu Anny z Jarosławia, wdowy po Stanisławie Pileckim, oraz jej synów , Rafała, Piotra, Krzysztofa i Mikołaja Pileckich uzyskał intromisję do dóbr: Jedlca, Tczyca i Swojczany. Według lustracji z roku 1564 ieś liczyła 8 łanów. Powrót do spisu >>>
W roku 1490 Jezorowycze należały do dominum pilickiego. W 1501 r., przy podziale ojcowizny pomiędzy synów Jana (2) Pileckiego, Jan (3) otrzymał dobra pilickie obejmujące m.in. Jeziorowice. W XVII wieku miejscowość należała do starostwa żarnowieckiego. Powrót do spisu >>>
W 1432 r. biskupp krakowski Zbigniew Oleśnicki na prośbę Jana Granowskiego i jego siostry Elżbiety, żony księcia opolskiego Bolka V eryguje prepozyturę w kościele parafialnym w Pilicy. Do jej uposażenia należy m. in. dziesięcina snopowa z niektórych ról w Kąpiołkach. W 1450r. Jan Granowski, dziedzic Pilicy, odstępuje Wacławowi ks. opolskiemu zamek Pilicza z przynależnymi dobrami, m. in. z Kąpiołkami; W 1472r. Kapiołki, wieś wojewody krakowskiego Jana z Pilicy, została skazana na karę XIV za niezapłacenie łanowego. Rejestr podatkowy z roku 1490 wymienia Kąpiołki w składzie dóbr pilickich. Kapiołki wymienione zostały w składzie dóbr pilickich w1490 r. W 1501 r. wieś, jako część spadku po ojcu, objął Jan (3) Pilecki. W 1560 r. Stanisław Pilecki zapisał Kapiołki Mikołajowi Krassowskiemu, który wymieniany jest jako posiadacz wsi jeszcze w 1581 r.. W latach 1564 i 1581 Kapiele minor liczyły 3 i pół łana. Około 1580 r. Wojciech Padniewski zajął część wsi, którą trzymał Wilski. Kapiołek nie ma wśród wsi sprzedanych przez Padniewskich Jerzemu Zbaraskiemu. W1869 wieś została włączona do gminy Pilica i należała do niej do lat 50-tych XX wieku. Powrót do spisu >>>
Wieś wymieniana jest wśród posiadłości Ottona z Pilczy. W 1490 r. wieś Capyolka należała do zamku Pilcza. Po śmierci Rafała Pileckiego (po 1560 r.) Pilicę objął jego syn Jan, rotmistrz królewski. Według lustracji województwa krakowskiego z 1564 r. Kąpiele należały do klucza pilickiego. W XVII wieku miejscowość należała do starostwa żarnowieckiego. Kiryk Jan Granowski Powrót do spisu >>>
Jako część dóbr Ogrodzieniec w XVII wieku znajdował się w rękach kasztelana Stanisława Warszyckiego i jego następców.Patrz: Ogrodzieniec Powrót do spisu >>>
W 1564 liczyły jeden łan i należały do dóbr Giebło. Jako część dóbr Ogrodzieniec znajdowały się w rękach panów na Pilicy. Patrz: Ogrodzieniec. W 1581 r. wieś należy do zamku ogrodzienieckiego. Powrót do spisu >>>
W 1361 Kazimierz Wielki potwierdza zamianę dóbr, w której Abraham z Goszyc z s.ynem Markiem z Goszyc odstąpili Ottonowi z Pilczy, staroście ruskiemu, swe dziedziny po ojcu Siedlec i Klimontów (Clymontow) w ziemi krakowskiej w zamian za nową dziedzinę zwaną Witanowicami w ziemi oświęcimskiej i dopłatę 500 grzywien groszy praskich. W 1363 r. Kazimierz Wielki za zasługi w zarządzie Rusi nadaje Ottonowi z Pilczy prawo magdeburskie dla wsi Siedlec i Klimontów (Climonthow). W 1378 r. starosta krakowski Sędziwój poświadcza, że wojewoda i starosta sandomierski Otton z Pilczy sprzedał za 700 grzywien groszy praskich i za pół łana w Pielgrzymowicach podstolemu krakowskiemu Piotrowi Szafrańcowi wsie Siedlec i Klimontów z połową rzeki Przemszy Czarnej i częścią praw patronatu kościoła w Mysłowicach. Powrót do spisu >>>
Klucze dwukrotnie należał do pilickich włości. Po raz pierwszy miało to miejsce w 1488r. kiedy połowa Klucz trafiła do rak panów na Pilicy jako poręczenie Janowi z Pilczy przez braci Rzeszowskich długu 2000 florenów węgierskich zamkiem Ogrodzieniec i należącymi do niego wsiami. Po raz drugi Klucze znalazły się w rękach panów na Pilicy za sprawą Stanisława Warszyckiego (patrz: Ogrodzieniec). Powrót do spisu >>>
W 1442 r. Mikołaj z Budziszowic za 550 grzywien sprzedał Janowi z Pilicy wieś Kobierzyn, przy czym suma ta miała zostać uiszczona w ratach po 200 i 350 grzywien. Mikołaj Wierzynek, rajca krakowski zeznał, że od Mściwoja ze Skrzynna [dziś Skrzyńsko w powiecie radomskim] otrzymał 350 grzywien, które miał ubezpieczone na wsi Kobierzyn z racji długu poprzednich właścicieli i jednocześnie gwarantował Mściwojowi, że ten nie będzie pozywany przez Jana z Pilicy. Mikołaj Wierzynek oświadczył, że Jan z Pilicy ma na wsi Kobierzyn ubezpieczone nie więcej niż 350 grzywien, które Wierzynek poręczał Mściwojowi ze Skrzynna . Zapewne więc Pilecki wpłacił tylko 1-szą ratę - 200 grzywien. Powrót do spisu >>>
8 grudnia 1360 w Pszczynie Mikołaj książę opawsko-raciborski zatwierdził nadanie ziem Ottonowi z Pilczy określając ich granice od strony Księstwa Bytomskiego na Kochlowej Łące, którą niektórzy historycy identyfikują z terenem Kochłowic, obecnie dzielnicy Rudy Śląskiej. Powrót do spisu >>>
W 1504 r. Jan Kwiliński, dziedzic Kwiliny, za 400 florenów węgierskich w złocie zastawił Mikołajowi, Stanisławowi i Janowi, synom wojewody ruskiego Jana z Pilicy i Mikołajowi synowi Oty z Pilicy wieś Kwilina w w pow. ksiąskim. Wymienieni Pileccy za 24 floreny wydzierżawiali wieś z dworem i końmi temuż Janowi Kwilińskiemu. Powrót do spisu >>>
5 marca 1403 Jadwiga z Melsztyna przeznaczyła dla Ottona, syna królowej Elżbiety z Pilczy, połowę Kromołowa. W 1404 r. , przy transakcji z Paszkiem z Kromołowa, w której Jadwiga kupiła Będusz i Żelisławice jako zabezpieczenie transakcji zapisano wwiązanie Paszka w połowę Kromołowa. Po 1425 r. właścicielem miasta stał się Stanisław Kromołowski, rajca lelowski. Po nim władzę sprawuje jego syn o tym samym imieniu, ostatni z rodu Kromołowskich. Po Kromołowskich, do końca XV w. miejscowość była własnością Pileckich. W 1669 miejscowośc kupił kasztelan Stanisław Warszycki. Po nim, do smierci w 1697 r., Kromołowem władał Michał Warszycki, miecznik łęczycki i wojewoda sandomierski, mąż Heleny Warszyckiej, córki Stanisława. Kolejnym właścicielem był Stanisław Warszycki, wnuk kasztelana Stanisława i mąż Marianny z Zakliczyna Jordanówny. Na początku XX wieku dobra Kromołów-Dzierżawa i Kromołów-Dworskie były własnością Kazimierza Arkuszewskiego. Powrót do spisu >>>
KUŹNICA BLANOWSKA/MARCISZOWSKA
Położona nad rzeką Wartą, na terenie dzisiejszych Blanowic. Sprawa poręczenia złożonego przez Krzywosąda Morawczyka na rzecz Jenczyka z Hiczyna co do wniesienia przez tego drugiego majątku do związku z Elżbietą z Pilczy miała swój dalszy ciąg kiedy to, prawdopodobnie w wyniku procesów sądowych przed 1403 r. Krzywosąd sprzedał Blanowice Jadwidze z Pilicy. Kuźnica wymieniona jest w roku 1431 jako fabrica Bylanowska i jako ferrificium in Bylanowycze kiedy to Bolko V ks. opolski wraz z żoną Elżbietą, dziedziczką Pilicy [córką królowej], nadają Niklowi Czenarowi miejsce na założenie karczmy między Kuźnicą Zawiercką i Kuźnicą Bilanowską. W r. 1438 Elżbieta, dziedziczka Pilicy, zaświadcza, że dzierżawcy jej kuźnicy Bilanowice [ ferrificium in Bylanowycze], bracia Piotr i Hanusz, sprzedali tę kuźnicę za 30 grzywien Hanuszowi. Elżbieta daje Hanuszowi wszystkie łąki należące do kuźnicy oraz role do wykarczowania i uprawy z zastrzeżeniem nie czynienia szkód w Czarnych Lasach. Hanusz uzyskuje wolność we wszystkich lasach i dąbrowach, możliwość wybierania rudy w całym dominium pileckim, wolny wypas oraz prawo budowy sadzawki, pod warunkiem nie wyrządzania szkód sadzawkom Elżbiety. Kuźnik winien płacić dziedzicom 1 kopę groszy kwartalnie i oddawać rocznie 1 wóz żelaza. W 1-szej poł. XVI w. kuźnikiem w Kuźnicy Blanowskiej był Jakub. W r.1534 Kuźnica Blanowska należy do rodziny Marciszów. Około 1563r. posiadała 3 koła i 14 robotników i nazywano ją Kuźnicą Marciszowską. W 1576 r w Kuźnicy Marciszowskiej pracowały 3 koła i 5 robotników. Zlikwidowana została w 1588 r. kiedy to Wojciech Padniewski usuwa kuźnika Marciszka, a kuźnicę zamienia na folwark. Powrót do spisu >>>
W XVII wieku wchodziła w skład dóbr Ogrodzieniec będących w rękach rodu Warszyckich. Powrót do spisu >>>
W roku 1450 Jan z Pilicy [Granowski] w ramach rozliczeń finansowych z siostrą i szwagrem odstępuje Wacławowi ks. opolskiemu m. in. wieś Niwki z dwiema kuźnicami. Chodziło prawdopodobnie o kuźnice położone najbliżej Niwek, czyli Kuźnicę Niwki i Kuźnicę Krzemienda. W latach 1470-80 należąca do Pileckich kuźnica Krzemienda płaci 1 grzywnę plebanowi w Ciągowicach. W roku 1529 od kuźnika z Krzemiendy zapłacono 42 gr plebanowi w Ciągowicach. Kuźnica, jako minera Krzemijenda pojawia się w dokumentach w r.1530 a w 1531 wymieniona jest jako officina mineraria Krzemyenda. Kuźnicy Krzemiendy lub Kuźnicy Poręby dotyczy wiadomość z 1535 r. o zezwoleniu Rafała Pileckiego dla Jana Kleszcza, kuźnika z kopalni nad Czarną Przemszą, na zbudowanie młyna w dziedzinie Niwki na sadzawkach przynależnych do jego kuźnicy. W roku 1563 r. Kuźnica Krzemienda liczyła 3 koła i 14 robotników, w 1575 r. - 3 koła i 12 robotników a w następnych latach 3 koła i 10 robotników. Kuźnica Krzemienda funkcjonowała do końca XVII w. Powrót do spisu >>>
Była własnością Padniewskich a potwierdzona została po raz pierwszy w dokumentach w roku 1576. W 1699 r. jako część dóbr Ogrodzieniec Kuźnica Masłomęcka przeszła od Warszyckich w ręce Męcińskich. Powrót do spisu >>>
KUŹNICA NIWECKA/ KUŹNICA WARGUŁOWSKA
Datowana jest na rok 1400. Nazwa pochodzić może od przydomka Warguł stanowiącego odmianę znanego kuźniczego nazwiska Warchoł. W roku 1450 Jan z Pilicy [Granowski] odstępuje Wacławowi księciu opolskiemu wieś Niwki z 2 kuźnicami. W latach 1470-80 kuźnica Niwecka płaci 1 grzywnę plebanowi w Ciągowicach. W 1529 minera Nywky płaci plebanowi w Mrzygłodzie dziesięcinę pieniężna w wysokości 24 groszy. W roku 1530 minera Nywky ma 3 koła wodne. W roku 1531 wymieniony jest Andrzej Siekacz, kuźnik z Niwek. W roku 1534 kuźnicę prowadził Wincenty Nicz kuźnik z Niwiczka kusnia. W roku 1540 wymieniony jest Jan Wargół z Kusznycza Niwki. W roku 1563 kuźnica posiada 3 koła i zatrudnia 20 robotnikami a w latach 1575-7 i 1581 - 3 koła, 8 robotników i 1/2 łana kmiecego. Kuźnica Niwecka odnotowana jest jeszcze w latach 1589, 1591 i 1595. W roku 1596 r. kuźnik Podczaszy został skazany przez sąd patrymonialny dziedzica Niwek Wojciecha Padniewskiego jako zwykły poddany, co sugeruje, że przed tym terminem kuźnica przestała funkcjonować. Walenty Rożdzieński, autor Officina ferraria, przez krótki okres czasu zarządzał Kuźnicą Niwecką zatrudniony przez Wojciecha Padniewskiego. Wieś wymieniona w kronice Jana Długosza jako wchodząca w skład parafii Mrzygłód. Dziesięcina z kuźnicy Niwki wynosiła 24 grosze. Powrót do spisu >>>
KUŹNICA NICZOWA/KUŹNICA ZAWIERCKA
Kuźnica nad Wartą wzmiankowna w 1431 roku jako fabrica Zawyerczska. W roku 1431 Bolko ks. opolski wraz z żoną Elżbietą z Pilicy nadają Niklowi Czenarowi miejsce na założenie karczmy między Kuźnicą Zawiercką i Kuźnicą Bilanowską. W roku 1450 Jan Granowski ustępuje Wacławowi ks. opolskiemu, synowi Elżbiety Pileckiej, [wnukowi królowej] zamek Pilcza z okolicznymi dobrami, w tym Zawiercie z kuźnicą. W roku 1530 minera Zavyerczie posiadała 3 koła wodne. W roku 1537 król Zygmunt I poleca zrobić w kuźnicy Zawierckiej, na potrzeby artylerii królewskiej, 60 żelaznych łańcuchów do dział, 60 siekier, 60 rydli, 60 łopat żelaznych,motyk, grac i kilofów zaopatrzonych w rękojeści i 60 mniejszych łopatek, za co zapłacono 110 zł i 17 gr. W roku 1547 kuźnica wymieniona jest w dokumencie jako jako Zawyrky. W 1552r. kuźnica nazwana jest minera Nycz od nazwiska zarządcy. W 1552 roku w Kuźnicy Niczowej kupiono na potrzeby wojsk zacieżnych 105 i 1/4 cetnara żelaza po 2 zł floreny za cetnar. W roku 1563 Kuźnica Niczowa posiada 3 koła i zatrudnia 14 robotników. W latach 1575-77 posiada 3 koła i zatrudnia 11 robotników a w1581 - 3 koła i 8 robotników. W roku 1588 Wojciech Padniewski likwiduje kuźnicę i zamienia ją na folwark. Kuźnica zatrudniała wówczas 3 pracowników. Powrót do spisu >>>
Osada powstała w XVII w. Była własnością Firlejów. W 1669 r. przeszła na własność Stanisława Warszyckiego a po kilkudziesięciu latach, w drodze kolejnych spadków zapisów stała się własnością Męcińskich. Z biegiem lat wokół osady rozwinęła się wieś z folwarkiem, młynem i papiernią. Nierada Powrót do spisu >>>
KUŹNICA NIKLASZOWA/ KUŹNICA PORĘBA
Kuźnica nad Czarną Przemszą została nabyta przez Jadwigę z Pilczy od Krzywosąda Morawczyka na początku XV wieku. W latach 1470-80 fabrica Poręba płaci 1 grzywnę plebanowi w Ciągowicach. W roku 1530 kuźnica wymieniona jest w dokumencie jako Minera Porąmba a w roku 1540 jako Kusznycza Porąby. W roku 1530 Kuźnica posiada 3 kołach. W latach 1539-42 wymieniany jest Andrzej Niklasz mistrz kuźniczy porębski. W roku 1563 Kuźnica Poręba liczyła 3 koła i 20 robotników a w latach 1575-76 -3 koła i 6 robotników. W roku 1581 w Kuźnicy Porębie odnotowano 3 koła, 8 robotników i 1/2 łana kuźniczego. O rudzie żelaza występującej w XVI wieku w okolicach Poręby pisał Walenty Roździeński w poemacie Officina ferraria:
Jest to ruda tak dobra, że też z niej może być
I stal, ale ją trzeba dulem z grąpów czynić,
Trzeba węgla do tego zaś z młodej sośnicy,
Bo do tego węgle złe z inakszej drzewiny,
Ma też ruda niecka w sobie te własności;
Kiedyby nią przepędził abo z niebaczności
Udął mnicha, iż łupa żużela nie przejdzie,
Tedy krewkie żelazo i barzo złe będzie.
Kuźnica jako Niklaszowa lub Niklaszowska funkcjonowała do końca XVII w. Powrót do spisu >>>
W 1501r. Mikołaj z Pilicy zapisuje żonie, Magdalenie,córce Spytka z Jarosławia 3000 florenów węgierskich wiana na dobrach zamku Ogrodzieniec, w tym na Vyessyolka fabrica nad rzeką Mitręgą. W 1507r. ten sam Mikołaj z Pilicy zapisuje Magdalenie 5000 florenów węgierskich na tych samych dobrach Vyessyolka ferrifodina. Jeszcze w 1521r. minera Vyessiolka wymieniana jest w dobrach, należących do Mikołaja z Pilicy a w 1524r. znalazła się w rękach Jana Chełmskiego. W XVII wieku znajdowała się w rękach Warszyckich. Powrót do spisu >>>
W roku 1581 Pilecki płacił podatki z Kuźnicy Zawadzkiej liczone od 1/2 łana i od 3 kół wodnych. Powrót do spisu >>>
1431 Elżbieta (córka królowej Elżbiety z Pilczy) jej mąż, książę opolski Bolko V, zezwolili Nykielowi Czenarowi na postawienie karczmy inter duas fabricas zawyerczka i Bylanowska czyli pomiędzy kuźnicami zawiercką i blanowską. Powrót do spisu >>>
O.Henryk Błażkiewicz w monografii „Pilica. Zarys dziejów miejscowości” wymienia Lgotę wśród posiadłości Ottona z Pilczy. Lgotę jako posiadłość Jana Granowskiego wymienia F.Kiryk w „Dziejach regionu olkuskiego”. Brak bliższych informacji o którą miejscowość o tej nazwie chodzi. W 1490 r. do dóbr kromołowskich, które znajdowały się w rękach Pileckich, należała Llgota. Chodzić może o dzisiejszą Lgotę Murowaną nazywaną tak od XVI wieku. W XVw. Miejscowość ta należała do rodu rycerskiego Lisów a w 1581 r. wymieniona jest jako własność Giebułtowskiego. Powrót do spisu >>>
Łośnice należały do Pileckich już za czasów Ottona z Pilczy. F.Kiryk w „Dziejach regionu olkuskiego” wymienia wśród dóbr będących w rękach Jana Granowskiego. W 1490 r. wieś Losnycza należy do zamku pileckiego. W 1501 r., przy podziale ojcowizny, Jan (3) Pilecki otrzymał zamek Pilcza i miasto Pilicę wraz z dominum obejmującym m.in. Łosiniec. W 1581 r. wieś (Losznicze)licząca 4 i pół łana trzymał Padniewski. Powrót do spisu >>>
W 1564 r. wieś jako liczący jeden łan Mokruch wymieniona jest w składzie dóbr Giebło. W roku 1581 współwłaścicielami wsi są Stanisławowie Rupniewscy, junior i senior. Mokrus z młynem jest wymieniony wśród miejscowości które Padniewscy sprzedali Jerzemu Zbaraskiemu. Mokrus znajdował się w składzie dóbr pilickich kiedy w 1730 r. Maria z Wesslów Sobieska nabywała je od Emerencjanny Pociejowej. W "Regestrze diecezjów 1783-84" i w „Lustracji województwa krakowskiego z roku 1789” jako właściciel wsi wymieniony jest bratanek Marii - Teodor Wessel. W 1802 r. kiedy dobra pilickie nabywała Teodora Kownacka w ich składzie znajdował się Mokrus. Raport naczelnika RGR z 1850 r. wymienia Mokrus w składzie dóbr pilickich. W II RP wieś trafiła do gminy Pilica i pozostała w niej do 1954 r kiedy w ramach reformy administracji zlikwidowano gminy i utworzono gromady. Mokrus znalazł się w Gromadzie Giebło a w1975 w kolejnej reformie administracji wszedł w skład Gminy Ogrodzieniec. Powrót do spisu >>>
Dawniej miasto, obecnie dzielnica Myszkowa. Od dawna istniała tu osada smolarzy i węglarzy, należąca do dziedziców Pilicy. Pod koniec XIV w. prywatne miasto Mrzygłód założył prawdopodobnie Otton z Pilczy. Pierwsza wzmianka o mieście Mrzygłód, w którym znajdował się drewniany kościół pochodzi z roku 1437. Dziedzicami miasta byli kolejni przedstawiciele rodu Pileckich. W 1529 r. plebanem był Antoni ze Starej Pilicy. W 1565 Mrzygłód liczył siedem łanów.Kolejnymi właścicielami miasteczka byli Wojciech i Stanisław Padniewscy. W tym czasie Mrzygłód liczył 60 domów, zamieszkałych przez 14 tkaczy, szewca, krawca, 11 kowali i tyluż zagrodników. W miasteczku funkcjonował młyn. Kolejnym właścicielem został książę Jerzy Zbaraski, dzięki któremu w 1613 r. miasto otrzymało od króla Zygmunta III Wazy przywilej na 3 jarmarki rocznie. Wisniowiecki. W 1625 r. zawiązana została unia tutejszego kościoła z kolegiatą w Pilicy. Po śmierci Jerzego Zbaraskiego tutejsze dobra przeszły w ręce książąt Wiśniowieckich. Kiedy Helena Wiśniowiecka została żoną Stanisława Warszyckiego wniosła mu Mrzygłód w posagu. W 1635 r. Stanisław Warszycki ufundował tu przytułek. W 1653 ufundował i uposażył tu kościół pw. Wniebowzięcia NMP. Mieszczan mrzygłodzkich zrównał w prawach z obywatelami Pilicy i potwierdził przywileje miejskie. Około 1695 r. miasto jako posag Barbary Warszyckiej przeszło w ręce Męcińskich. Powrót do spisu >>>
Mysłowice zostały założone przed 1241 rokiem. Prawa miejskie dostały w 1360 r. 15 grudnia 1360 książę opawsko-raciborski Mikołaj II potwierdził Ottonowi z Pilczy własność miasta Mysłowice. Niewiele więcej wiadomo o najstarszych dziejach tego miasta gdyż 11 października 1587 r. zostało ono całkowicie spalone, a w pożarze przepadło archiwum miejskie. Powrót do spisu >>>
Nadlowycze wymieniane są w 1490r. Jako część klucza kromołowskiego a w składzie dóbr Ogrodzieniec gdy te stawały się własnością Pileckich trafiły do rak panów na Pilicy.W 1581 r. wieś (jako Mąndolice) znajdowała się w rękach kasztelana sądeckiego. Powrót do spisu >>>
Należały do dóbr ogrodzienieckich i w ich składzie dwukrotnie znajdowały się w rękach panów na Pilicy (Patrz: Ogrodzieniec). Powrót do spisu >>>
1 maja 1402 Jadwiga z Melsztyna dokonuje zapisu na Niwkach na rzecz swoich wnuków - Ottona i Jadwigi, dzieci Elżbiety z Pilczy. Po ich śmierci dobra przeszły na Elżbietę z Pilczy i przechodząc w ręce kolejnych Pileckich, Padniewskich, Zbaraskich,Wiśniowieckich i Warszyckich, do końca XVII wieku należały do dóbr pilickich. W 1490 r. Niwki należały do dóbr miasta Pylcza. W lustracji z 1565 r. liczaca trzy łany wieś wymieniona jest jako Mywka. W księdze dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z 1581 r. wieś wymieniona jest jako przynależna do parafii Mrzygłód i należąca do Padniewskiego. Powrót do spisu >>>
W 1870 r. wchodziły w sklad dóbr Pilica
W 1488 r. bracia Jan starszy, Andrzej, Jan młodszy i Stanisław Rzeszowscy z Przybyszówki w ziemi przemyskiej poręczyli wojewodzie ruskiemu Janowi z Pilczy pożyczkę 2000 florenów węgierskich zamkiem Ogrodzieniec z wsiami Rudniki, Parkoszowice, Góra, Nadolice, Podleszany, Parwa, Rodaki, Kiełkowice Wysolko (Wiesiółka), Wysoka, Niegowonice i połową Klucz. W 1490 r. w składzie dóbr wymienione są Rokitno ( Rokythno) liczące 10 i pół łana, Rodaki (Rodaky) liczące 11 łanów, Kiełkowice (Kyelcowyccze), Wysoka (Vyszoka) – 11 łanów, Niegowonice (Nyegowanycze) – 11 łanów i Klucze (Clucze) – 5 łanów. W 1492. w czasie zebrania koronacyjnego król Jan Olbracht potwierdził zamianę klucza ogrodzienieckiego w skład którego wchodziły: miasto Ogrodzieniec z wsiami, Włodowice z wójtostwem i kopalnia Ciszówka w powiecie lelowskim, na wieś Zawiercie za dopłatą 8 tysięcy florenów węgierskich, którą przeprowadzili Jan Feliks Rzeszowski z Janem (2) Pileckim. W podziale spadku po Janie (2) Pileckim, dokonanym w 1501 roku, klucz ogrodzieniecki otrzymał Mikołaj Pilecki. Dokument wystawiony przez króla w Krakowie w drugi poniedziałek wigilii św. Tomasza Apostoła w 1501 roku stwierdzał, że Mikołaj Pilecki zapisał swojej żonie Magdalenie Spytkównie z Jarosławia, córce kasztelana krakowskiego, wiano posagowe o wartości 3 tysięcy florenów węgierskich na swoich dobrach dziedzicznych zamku Ogrodzieniec i mieście Włodowicach, oraz przynaleznych do nich wsiach. Około1521r. Mikołaj Pilecki za 2 500 zł zastawił klucz ogrodzieniecki (zamek i miasto Ogrodzieniec, miasto Włodowice, 11 wsi i dwie kuźnice) burgrabiemu krakowskiemu Mikołajowi Chełmskiemu.W 1526 r. dobra te były obciążone zawrotną sumą 57 000 zł długu. 22 stycznia w Przeworsku Mikołaj ustąpił zadłużone dobra Mikołajowi Chełmskiemu, a następnego dnia jego żona Magdalena w Krakowie zrezygnowała z zapisanej na nich oprawy posagowej. Na ponad sto czterdzieści lat Ogrodzieniec przeszedł „w obce ręce”. W 1564 r. do dóbr Ogrodzieniec należały: Rudniki, Skarżyce (Skarzycze), Łosnice (Loznicze), Morsko, Żerkowice (Zyrkowicze), Pomrożyce (Pomroczicze), Piaseczno (Dupicze), Blanowice (Bilanowicze), (Zamosicze), Jasieniec (Jasieniecz), Nosakowka, zagórzany (Zagorzany), Bzów i Karlin (Charlin). W 1669 Mikołaj Firlej odstąpił Stanisławowi Warszyckiemu dobra ogrodzienieckie na które składały się: klucz ogrodzieniecki (Ogrodzieniec, Ryczów, Rodaki, Rokitno, Kiełkowice, Wysoka, Kuźnica, Wiesiółka, Nierada, Hutki i Bzów), klucz bydliński (Bydlin, Domaniowice, Parcze, Klucze i Olelin), klucz włodowicki (Włodowice, Parkoszowice i Góra), klucz kromołowski (Kromołów, Rudniki i Pomrożyce), Niegowonice oraz Zawiercie wraz z górami srebrnymi obok Olkusza. Po nim dobra te odziedziczyli syn Jan Kazimierz Warszycki i jego żona z Domicela Wierzbowskich, która nie wypuściła ich ze swoich rąk do końca XVII wieku zawierając po śmierci Jana Kazimierza związki małżeńskie z i Michałem Warszyckim, stryjecznym bratem swego pierwszego męża i z Kazimierzem Męcińskim, dla którego najpierw była stryjenką a potem macochą jego pierwszej żony. Pod koniec XVII w. Barbara, córka Michała Warszyckiego, (bratanka i zięcia Stanisława Warszyckiego) wniosła dobra ogrodzienieckie w posagu Kazimierzowi Męcińskiemu. W ich skład wchodziły wówczas: Karlin, Kuźnica Masłońska (Masłomęcka), Niegowonice, Rodaki, Bydlin, Parcze, Klucze, Włodowice, Kuźnica Ciszówka i Góra (Włodowska). Powrót do spisu >>>
W 1676 r. kasztelan krakowski Stanisław Warszycki kupił starostwo ojcowskie dla syna Jana Kazimierza i jego żony Domiceli Wierzbowskiej, której zapisano dożywocie na tych dobrach. Kiedy w roku 1681 Domicela owdowiała, przejęła zapisane jej przez teścia i męża wszystkie ruchomości i dożywocia na całym majątku nieruchomym. Rozpoczęły się trwające kilkadziesiąt lat sprawy sądowe z potomkami kasztelana . W roku 1692 zdecydowała się poślubić owdowiałego od ponad dziesięciu lat Michała Warszyckiego, stryjecznego brata swego pierwszego męża, który zmarł 10 maja 1697 roku. Już 18 maja wdowa po Michale, na podstawie umowy przedślubnej, zapewniającej jej dożywocie na wszystkich majątkach nieruchomych męża przejęła te dobra w posiadanie. W trakcie kolejnych sporów Kazimierz Męciński, dla którego Domicela była najpierw stryjenką a potem macochą jego zmarłej żony, zawarł z nią związek małżeński. Doszło wówczas do zaspokojenia części roszczeń majątkowych potomków kasztelana. Kazimierz Męciński zmarł 10 stycznia 1703 roku. Po śmierci ojca Józef Męciński zajął posiadłości ziemskie po ojcu, matce i macosze. Domicela Wierzbowska pozostała dożywotnią posesorką starostwa ojcowskiego, które w 1703 r. odstąpiła Stanisławowi Morskiemu. Oficjalne przekazanie dóbr nastąpiło trzy lata później. Powrót do spisu >>>
W XVII wieku, Jako Olelin, należał do klucza bydlińskiego i wchodził w skład dóbr Ogrodzieniec. Powrót do spisu >>>
W 1490 r. Othola należała do dóbr miasta Pylcza. W 1501, przy podziale ojcowizny, Jan (3) Pilecki otrzymał zamek i miasto Pilicę wraz z dominum obejmującym m.in. Otolę. W tym czasie wieś należała do parafii Pilica. W 1581 r. Ottolia wymieniona jest już w składzie parafii w Łanach Wielkich jako wieś należąca do dóbr zamku żarnowieckiego. Powrót do spisu >>>
W XVII wieku wieś znajdowała się w kluczu bydlińskim będącym częścią dóbr Ogrodzieniec trzymanych przez ród Warszyckich. Powrót do spisu >>>
1490. Należały do dóbr ogrodzienieckich, jako część klucza włodowickiego i w ich składzie znajdowały się w rękach Pileckich a potem Warszyckich (Patrz: Ogrodzieniec) Powrót do spisu >>>
Do 5 stycznia 1929 r. wieś nosiła nazwę Dupice. W XVI wieku wieś była w rękach Giebułtowskiego. W XVII wieku jako część tenuty kromołowskiej należała do dóbr ogrodzienieckich. Powrót do spisu >>>
W 1378 kiedy Otto z Pilczy sprzedał Piotrowi Szafrańcowi wsie Siedlec i Klimontów z połową rzeki Przemszy Czarnej, otrzymując w rozliczeniu 700 grzywien groszy praskich i pół łana w Pielgrzymowicach (dzisiaj powiat pszczyński). Powrót do spisu >>>
Należały do dóbr ogrodzienieckich i w ich składzie dwukrotnie znajdowały się w rękach panów na Pilicy (Patrz:Ogrodzieniec) Powrót do spisu >>>
Wieś w kluczu kromołowskim wchodzącym w skład dóbr Ogrodzieniec. W XVII wieku znajdowała się w rękach Warszyckich. (Patrz: Ogrodzieniec) Powrót do spisu >>>
Po raz pierwszy Poręba, wówczas jako Czarna Poręba, została wymieniona w zapisie w 1375 roku. Była własnością morawczyka Krzywosąda, zwanego Krzywakiem. W latach 1389-1404 właścicielem wsi był Krzywosąd z Bilanowic. Został on pozwany przez Elżbietę z Pilczy jako poręczający jej posag w wysokości 1000 grzywien. W roku 1403 Krzywosąd z Bilanowic za 380 grzywien sprzedaje Jadwidze z Pilicy Porębę Czarną. a jego żona Małgorzata zrzeka się prawa do tej wsi z racji wiana i posagu. Wieś była w zastawie za pożyczkę (dla Krzywosąda?) u Żyda Kanaana co było przedmiotem procesu sądowego z Jadwigą z Pilicy. Na wiele lat Poręba stała się częścią „państwa pilickiego” znajdującą się w rekach Jana Granowskiego i jego trzech następców noszących to samo imię. Po Rafale Pileckim miejscowość należała do Padniewskich, Zbaraskich, Wiśniowieckich,Warszyckich i Pociejów. W 1490 r. Porąba należała do dóbr miasta Pylcza. Powrót do spisu >>>
O.Henryk Błażkiewicz w monografii „Pilica.Zarys dziejów miejscowości” przypisuje Ottonowi z Pilczy posiadanie Przyłubska. W latach 1386-1420 wieś należała do zubożałego rodu rycerskiego Pilawitów. F.Kiryk wymienia Przyłubsko wśród XV-wiecznych posiadłości Jana Granowskiego. W 1490 r. wieś jako Przeluczko wymieniana jest jako część dóbr Kromołów, które wówczas trafiły w ręce Pileckich. W 1581 r. Przyłubsko trzymał Giebułtowski. Powrót do spisu >>>
Od 1388 roku należały do dóbr ogrodzienieckich. Wieś jako ich część trafiała w ręce panów na Pilicy. (Patrz: Ogrodzieniec). Powrót do spisu >>>
Wśród miejscowości wchodzących w skład włości ogrodzienieckich, które przeszły od Rzeszowskich do Pileckich wymienione jest Rokitno Szlacheckie, które pozostawało w rękach Pileckich do czasu oddania tych dóbr przez Mikołaja Pileckiego. (Patrz: Ogrodzieniec). Powrót do spisu >>>
Pierwsza wzmianka o wsi to akt darowizny z 1360 roku, kiedy to książę raciborski Mikołaj II opawski podarował ją Ottonowi z Pilicy. Powrót do spisu >>>
Rudnyky jako część klucza kromołowskiego wchodziły w skład dóbr ogrodzienieckich trafiając w ręce panów na Pilicy. (Patrz: Ogrodzieniec). Powrót do spisu >>>
Wieś w powiecie ksiąskim. Wchodziła w skład tenuty wraz Przybysławicami, folwarkiem Cisie i folwarkiem Rędziny. Jej posiadaczem w pierwszej połowie XV wieku był Jan Granowski. Powrót do spisu >>>
Wchodziły w skład starostwa niegrodowego Szyce. W latach 1787-1791 trzymał je Teodor Wessel, który wydzierżawił wieś Ignacemu z Husiatyna Kalinowskiemu (1789), Michałowi i Ignacemu Grabiańskiemu (1774-1788) i Bogusławowi Nieszkowskiemu. Powrót do spisu >>>
W 1490 r. Szyedliska należały do dóbr pilickich. W 1501 r. po Janie (2) Pileckim wieś odziedziczył je Jan (3). Powrót do spisu >>>
W 1490 Schyemyeschycze należały do dóbr kromołowskich a pod koniec XV wieku w ich składzie trafiły w ręce Pileckich. W roku 1581 wieś należała do wojewody krakowskiego. Pod koniec poprzedniego roku zmarł pełniący ten urząd Piotr Zborowski a jego następca, Andrzej Tęczyński został wybrany w następnym roku. Powrót do spisu >>>
W 1361 r. Abraham z Goszyc z synem Markiem oddali Ottonowi z Pilczy Sielec i Klimontów w zamian za Witanowice. W 1378 r. Otton z Pilczy sprzedał Sielec i Klimontów podstolemu krakowskiemu Piotrowi Szafrańcowi za 700 grzywien groszy praskich i za 1/2 łana w Pielgrzymowicach. Powrót do spisu >>>
Ofiarowana została Wojciechowi Padniewskiemu przez stryja biskupa Filipa Padniewskiego. Powrót do spisu >>>
W 1579 r. dobra Szaniec, na które składało się dziewięć wsi w ziemi sandomierskiej, trafiły w ręce Wojciecha Padniewskiego, który był głównym spadkobiercą stryja biskupa Filipa Padniewskiego, zmarłego 17 IV 1572 r. podczas sejmu w Warszawie. Wojciech przekazał do tutejszego kościoła wyposażenie otrzymane w spadku po stryju. Tutejsza prepozytura została wcielona do pilickiej kolegiaty. Po Wojciechu Szaniec objął jego syn Stanisław. Powrót do spisu >>>
Wieś od początku istnienia należała do dóbr pilickich. O.Henryk Błażkiewicz wymienia wieś wśród posiadłości Ottona z Pilczy. Pierwsza wzmianka o Strzegowej pochodzi z roku 1399. W 1404 r. Jadwiga z Melsztyna, wdowa po Ottonie z Pilczy, jako posag wyznacza wnuczce Jadwidze, córce Wincentego z Granowa i Elżbiety z Pilczy, między innymi 125 grzywien zapisane na Strzegowej. Z regestru poborowego powiatu krakowskiego z 1490 r. dowiadujemy się, że wieś należała do pobliskiego Jana (2) Pileckiego i liczyła 10 łanów. W 1501 r. odziedziczył ją Jan (3) Pilecki. W 1564 r. Strzegowa liczyła 8 łanów. W 1580 r. Wojciech Padniewski przejął w Strzegowej 2 łany sołeckie. W 1581 r. jeden łan należał do Wilskiego, 13 łanów kmiecych do Wojciecha Padniewskiego a pół łana miał Krassowski. Po nim właścicielami byli: jego syn Stanisław, książę Jerzy Zbaraski i kasztelan Warszycki. W 1730 r. właścicielką wsi została Maria z Wesslów Sobieska. W "Regestrze diecezjów 1783-84" Strzegowa wymieniona jest jako posiadłość Teodora Wessla. Od XIX w. wieś i folwark Strzegowa należały do gminy Pilica. Dopiero podczas reformy administracji w roku 1954, kiedy zlikwidowano gminy i powołano gromady, utworzono gromadę Strzegowa. W 1961 r. zlikwidowano gromadę Strzegowa włączając miejscowość do gromady Dłużec. Powrót do spisu >>>
Jan (2) kupił Tczycę od Jana z Dynowa. Patrz: Jedlcza. W 1564 właścicielem wsi liczącej 4 łany był Pilecki. Mógł nim być Jan (5) Powrót do spisu >>>
Wieś była własnością królewską w starostwie ojcowskim, lecz część wsi posiadali Pileccy. Syn Elżbiety z Pilczy, Jan, sprzedał tę część w 1432 r. Powrót do spisu >>>
Szopienice zostały wymienione w dokumencie w 1360 roku, kiedy ich właścicielem został Otton z Pilczy któremu okoliczne ziemie nadał Mikołaj II książę opawsko-raciborski. Powrót do spisu >>>
W 1564 wieś liczyła 2 łany i należała do dóbr zamku Pilcza. W roku 1581 wieś dzierżawił Kmita. Od r.1669 starostwo Szyce, w skład którego wchodziły Szypowice, dzierżawił Gabriel Silnicki herbu Jelita. W 1681r. wieś znajdowała się w rękach Michał Warszyckiego. W XVII wieku Teodor Wessel przejął wieś od Lucińskich. W 1775 r. jako zastaw za pożyczkę udzieloną Teodorowi Weslowi dzierżawił wieś Grabiański. W latach 1787-1791 starostwo dzierżawił Teodor Wessel. Wieś znajdowała się wśród miejscowości, które w 1802 r. objęła Teodora Kownacka. Od 1870 r. wieś należała do gminy Pilica. Dopiero w 1954 r. gdy reforma administarcji zniosła gminy, Szypowice przydzielono do gromady Kroczyce. Powrót do spisu >>>
Jan (2) kupił Tczycę od Jana z Dynowa. Patrz: Jedlcza. W 1564 właścicielm ośmiu łanów był Pilecki. Mógł nim być Jan (5). Powrót do spisu >>>
Wieś wymieniona jest w 1490 r. w składzie dominum pilickiego. W 1501 przy podziale ojcowizny otrzymał ją Jan (3) Pilecki. Powrót do spisu >>>
Jan (2) kupił Udórz wraz z Swojczanami, Tczycą i Jedlczę od Jana z Dynowa za 3000 grzywien i połowę Brzozówki (w ziemi sanockiej).Zmarł w xxxx r. a w 1501 przy podziale ojcowizny Udorz otrzymał Jan (3) Pilecki. W 1490 Vdorz zalicany był do dóbr zamku pilickiego. W 1890 r. Aleksander Moes kupił Udórz od Ignacego Bereźnickiego. Władysław Moes odziedziczył po ojcu dwór, folwark i stadninę w Udorzu. Majatkiem liczącym 430 ha zarządzała żona, Anna Teresa Brzozowska. Powrót do spisu >>>
Dwukrotnie należała do pilickich włości -kiedy dobra Ogrodzieniec znajdowały się w rękach Pileckich a potem Warszyckich. Powrót do spisu >>>
W 1361 Kazimierz Wielki poświadczył zamianę, w której Otton z Pilczy oddał Witanowice w ziemi oświęcimskiej, z dopłatą 500 grzywien groszy praskich, Abrahamowi z Goszyc i jego synowi Markowi w zamian za Sielec i Klimontów w ziemi krakowskiej. Powrót do spisu >>>
Klucz włodowicki (Włodowice, Parkoszowice i Góra) stanowił majątek Pileckich i Warszyckich w czasach gdy w ich rękach znajdowały się dobra Ogrodzieniec (Patrz: Ogrodzieniec). Powrót do spisu >>>
W XVIII wieku Wola Libertowska oddzielona została od starostwa żarnowieckiego i przeszła w ręce rodziny Wesslów. Po Teodorze objął ją jego syn Karol i wydzierżawiał Teodorowi Wojuckiemu (1783-1785) Krzysztofowi Łyszkowskiemu (1785) i Ignacemu Kalinowskiemu (1787). 3 czerwca 1794 r. w dworze w Woli Libertowskiej kwaterował król Fryderyk Wilhelm II.
...odziedziczoną po ciotce królewicowej Pilicę zadłużoną w czasie konfederacji sprzedać zmuszony zostawił w spadku jedynemu swojemu synowi Karolowi skromne starostwo Libertowskie jeszcze za życia jego bo roku 1822 Skarbowi zwrócone.
W 1838 r. dobra Wola Libertowska nadana została jako majorat rosyjskiemu generałowi Uszakowowi. Powrót do spisu >>>
Po raz pierwszy Wysoka znalazła się w rękach panów na Pilczy kiedy w roku 1492 objęli oni Ogrodzieniec z kilkunastoma wsiami. W 1564 wieś wymieniana jest jako część klucza Chruszczobród wchodzącego w skład dóbr Ogrodzieniec i w jego składzie w 1669 r.przeszła w ręce Warszyckich. Powrót do spisu >>>
Patrz:Ogrodzieniec Powrót do spisu >>>
W XIV wieku Załęże (dzisiaj dzielnica Katowic) należało do księstwa raciborskiego. Najstarsza informacja na jego temat pochodzi z dokumentu księcia opawsko-raciborskiego Mikołaja II z 15 grudnia 1360, potwierdzającego Ottonowi z Pilczy własność wsi Jaźwice, Załęże, Bogucice i miasta Mysłowice. F.Kiryk w „Dziejach regionu olkuskiego wymienia Załęże jako posiadłość znajdujaca się w rękach Jana Granowskiego. Historycy sugerują, że po śmieci Ottona z Pilczy katowickie Załęże wróciło do rąk księcia opolsko-raciborskiego. Posiadanie przez Granowskiego leżącego koło Olkusza nie jest to potwierdzone w dokumentach. Być może informacja jest więc błędna a opiera się na zapisie mówiącym, że w 1432 r. biskup krakowski Zbigniew, na prośbę Jana Granowskiego i jego siostry Elżbiety, żony księcia opolskiego Bolka V, erygował prepozyturę w kościele parafialnym w Pilicy, uposażając ją m. in. dziesięcinami snopowymi z ról w Załężu. Powrót do spisu >>>
Podczas zebrania koronacyjnego na trzeci dzień po niedzieli przed św. Jadwigą, król Jan Olbracht potwierdził zamianę, w wyniku której dotychczasowy właściciel Zawiercia, Jan (2) Pilecki, został właścicielem dóbr ogrodzienieckich będących dotychczas w rękach Jana Rzeszowskiego. W 1581 r. podatek od 2 i pół łana kmiecego i 1 sołtysiego płacił Padniewski. Powrót do spisu >>>
Nieistniejąca dzisiaj wieś koło Dzwonowiec. W książce „Pilica. Zarys dziejów miejscowości” wymieniona jest jako własność Ottona z Pilczy. XVII-wieczna lustarcja województwa krakowskiego określa ją jako opuszczoną. Żędów wymieniony jest wśród dóbr znajdujących się w rękach Jerzego Zbaraskiego. Powrót do spisu >>>
W 1404 r. Paszko z Kromołowa za 250 grzywien sprzedał Jadwidze z Pilicy Będusz (Bendusz) z Żelisławice wraz z Będuszem. Powrót do spisu >>>