Województwo pilickie

W 1816 roku wprowadzono podział Królestwa Kongresowego na województwa w miejsce departamentów. W przypadku większości departamentów siedziba władz pozostawała bez zmian. Stolica województwa krakowskiego musiała jednak ulec zmianie w stosunku do okresu Księstwa Warszawskiego. Jego siedzibą nie mógł pozostać Kraków, który decyzją Kongresu Wiedeńskiego wszedł w skład autonomicznego państewka – Rzeczpospolitej Krakowskiej. Początkowo miały nią zostać Kielce jednak decyzja ta wywołała wiele kontrowersji. Miasto to zostało nieco sztucznie dołączone do województwa krakowskiego,z którym nie miało wyraźnych powiązań historycznych i gospodarczych. Celem tego działania miało być ograniczenie potencjału województwa sandomierskiego. Wadą decyzji było peryferyjne w skali województwa położenie jego stolicy. Komisja Rządowa rozpatrywała kandydatury Miechowa, który nawet na krótko został stolicą województwa. Miasto ze względu na brak bazy lokalowej nie nadawało się na siedzibę władz wojewódzkich. Rozpatrywano więc kandydatury Pińczowa i Pilicy. W tym czasie ,w wyniku działań Stanisława Staszica,rosła pozycja Kielc w których ulokowano siedziby Głównej Dyrekcji Górniczej i Szkoły Akademiczno-Górniczej. 6 sierpnia 1816 decyzją namiestnika Kielce zostały siedziba stolicy województwa krakowskiego co ponownie spowodowało opór delegatów optujących za Nowym Korczynem lub powtórnie za Pilicą. Ruszyły pertraktacje z dziedziczką Pilicy,Teodorą Kownacką, o wynajęcie pałacu na siedzibę władz wojewódzkich. Pałac był wówczas w mizernym stanie,nieomal w ruinie a dziedziczka mieszkała w lewej oficynie. Dziedziczka żądała 12000 zł rocznego czynszu. Było to jedną, ale nie jedyną, przyczyną, przez którą upadła kandydatura Pilicy. W stolicy województwa potrzebne były pomieszczenia dla Komisji Województwa Krakowskiego,Trybunału Cywilnego wraz z Hipoteką ,Sądu Kryminalnego z więzieniem. Obwodowego Urzędu Pocztowego,wielu pomniejszych instytucji oraz kwatery dla licznego grona urzędników. Podczas przeprowadzki władz województwa krakowskiego z Krakowa do Kielc,we wrześniu 1818 r. przewieziono akta i wyposażenie biurowe na ponad 1300 furmankach. Pilica nie posiadała tak bogatej infrastruktury. Czas jednak naglił gdyż władze austriackie żądały opuszczenia terenu Krakowa przez władze Królestwa Polskiego. Pertraktacje w Pilicy upady wskutek wygórowanych żądań finansowych i 21 sierpnia zapadła ostateczna decyzja ustanawiająca Kielce siedzibą województwa krakowskiego z siedzibą w Kielcach. Pilica pozostała miastem powiatowym.

województwo krakowskie w l.1815-1838