Pilickie dobra w rękach marszałka Francji!

O Pilicy » Legendy-Opowieści-Tajemnice » Pilickie dobra w rękach marszałka Francji!

Jean Lannes urodził się 10 kwietnia 1769 w Lectoure (Gers/Gaskonia w poudniowej Francji). Był synem stajennego Jeana Lannesa (zm. 1746) i Jeanne Pomiès (zm. 1770). Przygotowywano go do zawodu farbiarza. Przeszedł bardzo krótką edukację. po wybuchu wojny pomiędzy Hiszpanią a Francją dołączył do batalionu ochotników z Gers gdzie awansował na sierżanta–majora. Walczył w kampaniach w Pirenejach w 1793 i 1794 i dzięki nienagannej służbie awansował na szefa brygady.W Hiszpanii uratowano mu życie, wiszące na włosku po otrzymanych ranach, zaszywając całego w świeżo zdartą skórę barana.W 1795 w czasie reformy armii przez Termidorian został zdegradowany. 19 marca 1795 ożenił się w Perpignan z Paulette Méric. Jako ochotnik wstąpił do armii włoskiej i w słynnej kampanii 1796. Odznaczył się we wszystkich bitwach. Został ranny pod Arcole (15-17 listopada 1796) pomagając Napoleonowi uciec przed nadchodzącymi wojskami austriackimi. Po bitwie  Napoleon skierował doń następujące słowa: Była na polach Arcole chwila, w której wahające się zwycięstwo wymagało największej odwagi dowódców Krwią zbroczony, trzema ranami okryty opuściłeś szpital obozowy, postanowiwszy zginąć lub zwyciężyć Ty najpierw przebyłeś Addę Tobie należy się honor posiadania i strzeżenia tego zaszczytnego sztandaru. W roku 1797 został wraz z dwunastoma żołnierzami otoczony przez kompanię kawalerii papieskiej na drodze z Mantui do Rzymu.
- Szable z pochew! - rozkazał swym ludziom oficer papieski.
- Jak śmiecie wyciągać szable! - ryknął Lannes. - Schowajcie je z powrotem!
- Rozkaz!-odpowiedział skonfudowany oficer.
- Z koni! - komenderował dalej ośmielony pierwszym powodzeniem Lannes. — I marsz do mojej kwatery głównej!
Gdybym próbował uciekać
- tłumaczył później - któryś z tych bałwanów mógłby mnie postrzelić w plecy, sądziłem więc, że mniej ryzykuję nadrabiając bezczelnością. Wywalczył sobie kolejne awanse, zostając w końcu, z rozkazu Napoleona, generałem brygady. Wybrany został przez Napoleona do towarzyszenia mu podczas wyprawy do Egiptu, gdzie 10 maja 1799 r., otrzymał nominację na generała dywizji. Jako dowódca jednej z brygad generała Klebera, odznaczył się również w tej kampanii, szczególnie podczas odwrotu z Syrii. Wrócił razem z Napoleonem do Francji i pomagał mu w przewrocie 8 listopada 1799 r. W 1800 roku rozwiódł się z Paulette Méric, po tym jak podczas jego służby w Egipcie urodziła nieślubnego syna : Jean-Claude (ur. 12 lutego 1799 w Montauban, zmarły nieżonaty i bezpotomny w 1817 r.). 16 września 1800 r. Jean Lannes poślubił w Dornes Louise Antoinette, hrabinę de Guéhéneuc (ur. 26 lutego 1782 w Paryżu, zmarła 3 lipca 1856 w Paryżu). Mieli pięcioro dzieci:

  • Louis Napoleon (ur. 30 lipca 1801 – zm. 19 lipca 1874)
  • Alfred-Jean (ur. 11 lipca 1802 – zm. 20 czerwca 1861)
  • Jean-Ernest (ur. 20 lipca 1803 – zm. 24 listopada 1882)
  • Gustave-Olivier (ur. 4 grudnia 1804 – zm. 25 sierpnia 1875)
  • Josephine-Louise (ur. 4 marca 1806 – zm. 8 listopada 1889)

Po przejęciu władzy przez Napoleona został awansowany do rangi dowódcy Gwardii Konsularnej. Dowodził przednią strażą wojsk francuskich podczas przekraczania Alp w 1800 roku. Jako pierwszy w nocy z 14 na 15 maja wyruszył ze swą dywizją ze szwajcarskiej miejscowości Bourg-Saint-Pierre na przełęcz św. Bernarda i jako pierwszy osiągnął Saint-Rhémy-en-Bosses po włoskiej stronie, gdzie zajął pozycje obronne wokół wsi i podjął niezbędne działania, mające na celu zapewnić bezpieczne przejście kolejnych oddziałów. W czasie kampanii włoskiej miał decydujący wpływ na zwycięstwo w bitwie pod Montebello (9 czerwca 1800 r.), gdzie,w wyniku całodziennego starcia oddziałów pod dowództwem Lannesa z Austriakami pod wodzą Otta, ci drudzy stracili 3 tysiące poległych i rannych oraz 4 tysiące jeńców. Francuzi stracili około pół tysiąca poległych. Dowodził częścią wojsk w czasie bitwy pod Marengo (14 czewrca 1800 r.). Bitwa zakończyła się zwycięstwem Francuzów, a jej następstwem było wycofanie się Austriaków z Włoch. W 1801 r. Napoleon wysłał go jako ambasadora do Portugalii. Po powołaniu cesarstwa został w 1804 r. marszałkiem Francji i dowodził przednią strażą wielkiej armii francuskiej w kampanii Austerlitz. Przed bitwą, za namową Murata i Soulta, zaproponował cesarzowi odwrót. Bonaparte skomentował to tak: Pierwszy raz się zdarza, żeby Lannes doradzał mi odwrót. Soult bezczelnie przytaknął i skrytykował postawę Lannesa. Lannes nie puścił tego płazem- wyzwał Soulta na pojedynek jednak marszałek wyzwania nie przyjął. W grudniu 1805 r. w bitwie pod Austerlitz, dowodził lewym skrzydłem armii francuskiej. W latach 1806–1807 podczas kampanii napoleońskich, dowodząc swoimi korpusami odznaczył się przeprowadzeniem ich przez Las Turyński, akcją pod Saalfeld/Saale w Turyngii, która jest do dzisiaj studiowana jako modelowa we francuskiej Szkole Oficerskiej, w bitwie pod Jeną-Auerstedt (14 października 1806) i pod Pułtuskiem. Jego dowodzenie przednią strażą w bitwie pod Frydlandem (14 czerwca 1807) było jeszcze bardziej modelowe. W wyniku klęski Prus w wojnie z Napoleonem, po zawarciu 9 lipca 1807 r.traktatu w Tylży, z terenów zagarniętych przez Prusy w II i III rozbiorze utworzono Księstwo Warszawskie, w skład którego weszła Pilica oraz ziemie leżące po lewej stronie rzeki Pilicy. 30 czerwca 1807 Napoleon podpisał dokument, którym rozdał francuskim dygnitarzom znaczną część dóbr narodowych, które otrzymało dwudziestu siedmiu marszałków i generałów francuskich oraz trzech Polaków: Henryk Dąbrowski, ks. Józef Poniatowski i Józef Zajączek. Wśród obdarowanych był marszałek Jean Lannes, który dostał dawne księstwo siewierskie. Strona polska uważała, że księstwo obejmuje tylko dawne posiadłości biskupów krakowskich. Marszałek domagał się jeszcze: Koziegłów, Lelowa, Olsztyna, Sławkowa, Rokitna, Żarnowca, Woli Libertowskiej z wchodzącą w skład tych dóbr Kleszczową (były wówczas w rękach Karola Wessla)i Szyc. Doszło nawet do przejściowego zajęcia tych dóbr przez wojsko. Powołana wiosną 1808 r. komisja zażądała zwrotu terenów zajętych przez marszałka Lannesa i rozliczenia się z pobranych dochodów. W 1808 r. Napoleon zabrał go do Hiszpanii i dał mu, jako szefowi sztabu, całe skrzydło armii. W tym charakterze odniósł zwycięstwo nad Castañosem pod Tudelą. W styczniu 1809 r. został wysłany do zdobycia Saragossy i 21 lutego, po jednej z najbardziej nieugiętych walk w historii, zdobył ją. Napoleon ogłosił go księciem Montebello i w 1809 po raz ostatni powierzył mu dowodzenie przednią strażą. Brał udział w starciach w okolicach Eggmühl (21 -22 kwietnia 1809) i w czasie marszu na Wiedeń. Podczas ataku na Ratyzbonę (19-23 kwietnia 1809), kiedy jego grenadierów wystrzelano z murów i wojsko odmówiło dalszego udziału w tym samobójstwie,wziął pod pachę drabinę i pomaszerował sam w kierunku twierdzy. W połowie drogi zawstydzeni żołnierze dogonili swego marszałka i zdobyli Ratyzbonę.

Szturm Ratyzbony

Jego korpus prowadził armię francuską przez Dunaj i walczył razem z Masseną w bitwie pod Aspern/Essling (21- 22 maj 1809). 22 maja 1809 r. pod Essling został zmuszony do odwrotu, podczas którego pocisk rykoszetował i trafił go w skrzyżowane nogi, które trzeba było amputować. Zaraz po operacji odwiedził go Napoleon, który objął go i płakał. Lannes zmarł jednak z ran, w Wiedniu, 31 maja 1809 r.. Kiedy umierał, powiedział do swego ukochanego cesarza i przyjaciela: Panie, za kilka godzin stracisz jedyną osobę, która cię kocha.

Napoleon przy konającym Jeanie Lannes

Napoleon w bitwie pod Esslingen obejmuje śmiertelnie rannego Marszałka Lannes Księcia Montebello, 22 maja 1809. Staloryt: F. Randel, Berlin 1840. Muzeum w Nysie


Napoleon powiedział kiedyś o nim znalazłem go pigmejem, a zostawiłem gigantem. Jego najstarszy syn został mianowany Parem Francji przez Ludwika XVIII.  Dużo mówił z przejęciem j zaangażowaniem, lubił kląć. Tylko on pozwalał sobie na kłótnie z Napoleonem, i klął w jego obecności, wygrażając cesarzowi . Starannie się ubierał. Nazywano go Rolandem armii. Madamme Junot zaznacza, że łatwiej mu przychodziło zdobyć fortecę niż kobietę. A problem własności Szyc i Kleszczowej sam się rozwiązał i majątek Karola Wessla nie został uszczuplony

Grobowiec Jeana Lannesa

 

Jean Lannes w mundurze huzarów