Otton z Pilczy i Jadwiga z Melsztyna

Otto z Pilczy urodził się około 1320. Wychowany został na dworze Kazimierza Wielkiego.W 1349r. wysłany został do wymuszania danin i robocizn z dóbr Złota koło Sandomierza,dzierżawionych przez biskupa krakowskiego, Bodzantę z Jankowa. Gdy Kazimierz Wielki skonfiskował dobra biskupie niedaleko Muszyny, biskup ponownie zagroził mu klątwą, a pisemne ostrzeżenie zaniósł władcy wikariusz krakowski Marcin Baryczka. Spotkanie to musiało mieć ostry charakter gdyż słudzy królewscy wrzucili księdza Baryczkę do Wisły dla pewności podobno związanego w worku. Czyn ten wzburzył polskich biskupów, a jego echo dotarło do Rzymu. W efekcie zatargu król przegrał walkę z duchowieństwem i w dowód zadośćuczynienia ufundował kościoły w Sandomierzu, Stopnicy, Szydłowie, Kargowie, Zagości i Wiślicy. W 1354 roku Otto otrzymał zezwolenie papieskie na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. Nie ma śladu w dokumentach,które potwierdziły by odbycie podróży, nie ma też żadnych zapisów, które sugerowały by obecność Ottona w kraju w ciągu kolejnych sześciu miesięcy. Rozpuszczano w tym czasie plotki, że król Kazimierz szukał wówczas żony wśród Tatarów mimo, że żyła na zamku w Żarnowcu jego oficjalna żona Adelajda, z którą władca żył w separacji. Istnieją też sugestie, że pielgrzymka była formą pokuty za udział Ottona we wspomnianym wcześniej zabójstwie księdza Baryczki. Ważną rolę w zarządzaniu państwem odgrywała w czasach Kazimierza Wielkiego rada królewska. Jej skład nie był ściśle określony a jej zakres działania mógł ulegać doraźnym zmianom. W 1368 roku w ordynacji krakowskich zup solnych występuje ona jako rada króla pana. Znalazł się w niej Otto z Pilczy. Około roku 1376 Otton został wojewodą sandomierskim. Urząd wojewody należy do najstarszych w Polsce. Województwo sandomierskie łączyło się zwykle ze starostwem Rusi Czerwonej. Jak wiele innych faktów z życia Otona również i data objęcia urzędu starosty ruskiego nie jest jednoznacznie rozstrzygnięta. Otton z Pilczy starostą był na pewno od 1352 roku i pojawia się później w kolejnych dokumentach. W związku z pełnionym urzędem wiele podróżował towarzysząc królowi bądź wykonując samodzielne misje. Przypuszcza się, że za zasługi, w trakcie sprawowania tego urzędu, a więc przed 1369 rokiem otrzymał on od króla Łańcut, być może w ramach większej transakcji obejmującej również Tyczyn i Kańczugę a związanej z przekazywaniem ziem ruskich w zarząd Władysławowi Opolczykowi. Ślady działalności Ottona i jego potomków odnajdujemy w wielu miejscowościach wokół Łańcuta. Za panowania Ludwika Węgierskiego Otton kupił za 500 grzywien Tyczyn. Na czas kiedy jego właścicielami była rodzina Pileckich przypada największy rozkwit miasta W I połowie XIV w. rozbudowując swoje posiadłości obejmuje północne części ziemi pszczyńskiej obejmujące dzisiejszy obszar Katowic, Szopienic i Mysłowic Dobra te przekazane mu zostały wraz z prawem sądowniczym, zwierzchnością sądową, prawem czerpania dochodów z młynów, stawów oraz z prawem polowań. Dotychczasowy właściciel, zachowując sobie zwierzchność lenną nad przekazanym majątkiem, zobowiązał Ottona z Pilczy do służby wojskowej odbywanej konno, ale tylko na wyprawach w granicach księstwa raciborsko – opawskiego. W dokumencie Mikołaja I, księcia opawsko - raciborskiego, wyszczególnia się Mysłowice jako miasto posiadające przywileje prawa niemieckiego. Dowiadujemy się z niego również, że książę Mikołaj I w zamian za wierną służbę odsprzedał Ottonowi z Pilczy wsie położone w Ziemi Raciborskiej: Jaźwice - utożsamiane przez historyków z Janowem, Załęże, Bogucice, Szopienice i miasto Mysłowice. Wyodrębnienie majątku mysłowickiego z dóbr księcia opawsko – raciborskiego, nie miało charakteru politycznego i nie pociągało za sobą utworzenia nowej jednostki terytorialnej. Było to zwykłe nadanie lenna. Nie wiemy jak długo Otton z Pilczy pozostawał właścicielem dóbr mysłowickich. 21 października 1361 roku zamienił Witanowice w pow. wadowickim na Klimontów i Sielec w powiecie olkuskim (obecnie dzielnice Sosnowca).12 marca 1378 sprzedał je Petrasiuszowi zw. Szafraniec z Krakowa za 700 groszy praskich. Znaną ze źródeł historycznych żoną Ottona była Jadwiga pochodząca z rodu Melsztyńskich. Otton w chwili ślubu liczył lat 40-45 a mało wiarygodnym wydaje się, że żył do tego czasu samotnie. Na ten temat możemy tylko snuć przypuszczenia. Tereny Polski były w tych latach widownią najazdów tatarskich, szalała na nich dżuma i epidemia niezidentyfikowanej gorączki dziesiątkującej w 1360 roku szlacheckie posiadłości. Być może któreś z tych wydarzeń było przyczyną samotności Ottona i powtórnego ożenku. Nie wiadomo kiedy urodziła się Jadwiga z Melsztyna. Jej ślub z Ottonem nastąpił między 1370 a 1372 rokiem a według ówczesnej tradycji wiek panny młodej to zazwyczaj około siedemnastu lat. Jadwiga urodzić mogła się więc między 1353 a 1360 rokiem. Ojciec Jadwigi, Jan, był protoplastą rodu Melsztyńskich a jego brat Rafał zapoczątkował ród Tarnowskich, którego przedstawiciele objęli wiele ważnych urzędów w ówczesnej Polsce. Brat Jadwigi, kolejny Spytek w rodzie, był wojewodą krakowskim i jednym z inicjatorów małżeństwa królowej Jadwigi z Władysławem Jagiełłą. Zginął w 1399 roku w bitwie wojsk litewsko-ruskich dowodzonych przez księcia Witolda z Tatarami nad Worsklą (dzisiejsza Ukraina). Dla Ottona ważny był niewątpliwie posag panny młodej bo według dokumentów był on w tym czasie zadłużony. 5 XI 1370 umiera Kazimierz Wielki. Jego następcą zostaje Ludwik Wegierski. Nie oznacza to jednak istotnych zmian w pozycji politycznej i społecznej Ottona z Pilczy. Nie bez znaczenia był tu zapewne fakt że to on był tym, który zabezpieczył w swym domu część skarbca przeniesionego przed śmiercią króla z Wawelu. W 1377 jako wojewoda na czele własnej chorągwi bierze on udział w wyprawie Ludwika Węgierskiego na Litwę. Wyprawa Ludwika Węgierskiego spowodowana była wcześniejszym najazdem litewskim na ziemię sandomierską w listopadzie 1376 roku. Litwini zdobyli wiele miejscowości w widłach Wisły i Sanu. Wiele znakomitych niewiast z dziećmi dostało się do niewoli jak pisał Długosz nie wymieniając niestety nazwisk. Litwini wywieźli jeńców do zamków w Grabowcu, Horodle, Zawłociu i Bełzie. Król Ludwik wyruszył na odsiecz dopiero na wiosnę następnego roku. Wśród historyków podzielone są zdania czy tak liczny udział Toporczyków wynikał tylko z chęci pokazania potęgi rodu czy tez wywołany był faktem, że wśród porwanych były osobistości z tego rodu. W walkach uczestniczył teść Ottona, sędziwy Jaśko z Melsztyna co rodziło przypuszczenia że wśród jeńców była być może żona Ottona Jadwiga i to z małą Elżbietą. Brak jednak jakichkolwiek zachowanych przekazów na ten temat. Rządy Ludwika Węgierskiego zaczęły się dla Ottona niezbyt pomyślnie. Stracił na rzecz Władysława Opolczyka dochodowe starostwo ruskie otrzymując w zarząd Wielkopolskę. Królowa Elżbieta w imieniu króla Ludwika mianował go generałem wielkopolskim, lecz nominacji sprzeciwiła się szlachta tej prowincji, dając za przyczynę, że Otton nie posiadał majątku w Wielkopolsce. Właściwym powodem oporu była podobno jego surowość i gorliwość w pełnieniu obowiązków. Jako rekompensatę za Wielkopolskę Otton otrzymał w końcu 1372 kasztelanię wiślicką, na której pozostał do 1376 kiedy został wojewodą i starostą sandomierskim. Według jednych źródeł Otto zmarł w roku 1384, w innych można spotkać nieprecyzyjną informację , że miało to miejsce przed 9.09.1386.

Zobacz:Tajemnicza dama >>>