Kleszczowa

O Pilicy » Pilickie posiadłości » Miejscowości gminy Pilica » Kleszczowa

Nazwa dzierżawcza od nazwisku zasadźcy.

1340

1.11 Założona została w 1340 r. W tym roku król Kazimierz Wielki zezwolił Hanuszowi z Nysy i mieszczaninowi krakowskiemu Mikołajowi Kleszczowi [Heynusso dicto de Nissa. Nicolao dicto Kleszc] na założenie wsi na prawie magdeburskim za trzyłanowe sołectwo przyznając zasadźcom las i dąbrowę nad rzeką Pilicą opodal młyna zwanego Kleszcz.

Osadnicy na obszarze lasu mają 20 lat,a na zaroślach 12 lat wolności,poczem płacić będą po 9 skojców czynszu z łanu.

1366

Włość dziedziczna Klemensa z Kleszczowej potem wieś królewska starostwa żarnowieckiego.

Wieś w dokumentach spotykana pod nazwami: Clescowka (1394). Cleschowa (1395), Cleschow (1403), Cleschowka (1407), Cleszcz (1407) Cleschowa Wola (1407), Cleszczowka (1412),

1450

Wacław,syn Elżbiety i Bolka V,zrzekł się swoich uprawnień do dóbr łańcuckich,wsi w okolicy Kańczugi oraz innych posiadłości w ziemi ruskiej na rzecz jana z Pilicy [Granowskiego] w zamian za dobra Pilcza i Mrzygłód oraz 2 tysiące grzywien. W wyniku działów, zamian i wykupów Jan stał się wkrótce po r. 1450 z powrotem wyłącznym właścicielem klucza pileckiego.

II poł. XV w.

Kleszczowa znajdowała się w rękach Pileckich jako jedna z wiosek klucza pilickiego.

1478

Po śmierci Jana z Pilicy jego synowi Janowi (II) Pileckiemu przypadło miasto Pilica z zamkiem i z wsiami.

1490

Clesczowa,oppidium Pilcza [poradlne]

1496

Umiera Jan Pilecki. Jego synowie, Jan [II],Stanisław i Otton dziedziczyli majątek wspólnie.

1501

Przy podziale ojcowizny Jan (II) otrzymał zamek i miasto Pilicę wraz z dominum obejmującym Kleszczową

1521

W początkach XVI w. po podziale dóbr pilickich między trzech synów Jana Pileckiego, trafiła w ręce Stanisława z Pilczy star. grodeckiego,który zastawia za 1100 fl. wsie Kidów, Wierbkę, Siadczę, Kleszczową i Solczę dworzaninowi królewskiemu Florianowi Boturzyńskiemu.

1521

Stanisław Pilecki zastawia ww wsie za 2000 fl. mieszczaninowi i kupcowi krakowskiemu Karolowi Karzeł

Jan [II] zmarł bezpotomnie pomiędzy 19 stycznia a 1 lutego 1527.

1531

Anna z Jarosławia wdowa po Stanisławie Pileckim i jej syn Jan, dziedzice młyna w Kleszczowej, w imieniu i innych synów Anny: Krzysztofa, Piotra, Rafała, Mikołaja, zastawiają za 2000 florenów Piotrowi Opalińskiemu kaszt. lądzkiemu karczmę i młyn w Kleszczowej.

1547

Rafał Pilecki ustępuje pod zakładem 30 000 fl. Piotrowi Kmicie woj krak. dobra przynależne do zamku w Pilczy w tym Kleszczową

W XVI w. Wieś podlegała parafii p.w. św. Bartłomieja w Chlinie.XVI – wieczne regestry poborowego wymieniają w Kleszczowej dwóch rękodzielników

1612

Po ufundowaniu przez Stanisława Padniewskiego kolegiaty w Pilicy, część tej wsi była uposażeniem przyznanym przez fundatora na utrzymanie prepozyta, prałatów, kanoników i wikariuszy.

1630

Od tego roku właścicielami byli Wiśniowieccy i Warszyccy .Warszycki nie płaci czynszów kolegiacie pilickiej.

1679

Wyrok skazujący Warszyckiego na zapłatę zaległych czynszów.

1731

Dobra Pilica, na terenie których znajdował się folwark Kleszczowa,przeszły drogą spadku po Józefie z Wesslów Sobieskiej w ręce podskarbiego Teodora Wessla. Papiernia uruchomiona była przypuszczalnie po 1730 r. Twierdzenie to oparte jest na zidentyfikowanych znakach wodnych.

1739

Od 1739 do 1743 r. część tej wsi,wraz z Dobrą, Przychodami i Wierbką ,prepozyt pilicki ks. Adam hr. Komorowski wydzierżawił za 2 tys. zł rocznie właścicielce Pilicy Marii z Wesslów Sobieskiej.

1740

25 stycznia Sobieska dokonała przez Franciszka Łodę stolnika nowogrodzkiego ,jej komisarza generalnego w Krakowie,transakcji obowiązując się płacić z zapisanej sumy 20000 na dobrach Przychody i część Kleszczowy procent kapitule. Zapis ten uczynił w 1611 St.Padniewski fundując kolegiatę. Procent wynosił 2000 i na potrzeby zakrystii 200.

1765

Z pochodzącego z tego roku wykazu ludności żydowskiej w Rzeczypospolitej mamy informację, że w Kleszczowej było 6 Żydów. (karczma).

1774

wieś Kleszczowę otrzymał K.Wessel po ur.Józefie Życzyńskim

Wójtostwo w tej wsi otrzymał K.Wessel z powodu rezygnacji Juliana Czerkiewicza z przywileju na toż wójtostwo wydanego 6 IX 1773 r.

1777

Stanisław August potwierdził przywileje wsi Kleszczowa począwszy od przywileju lokacyjnego z r.1340.

1789

Wieś Kleszczowa z wójtostwem w tej wsi będącym:

W posesyi W.Karola Wessla starosty libertowskiego,jako zaświadczają przywileje od Najjaśn.Stanisława Augusta króla polskiego ,de data pierwszego przywileju Varsowiae ,die 15 mensis septembris 1774 a. ,a zaś w grodzie krakowskim feria 5 ante festum s.Hedvigis electae proxima ,die scilicet 13 mensis octobris anno eodem 1774 oblatowanego;drugiego ,de data varsoviae ,15 mensis septembris 1774 a.,a zaś w grodzie krakowskim,tegoż samego dnia i roku oblatowanego,przed nami,lustratorami ,złożone.

Opisanie budynków wsi Kleszczowy

- Dwór nowo postawiony,o 2 pokojach i 2 gabinetach z kominem nowo wywiedzionym i piecami,i piwnica pod tem budynkiem sklepiona i murowaną ,i dachem nowo pobitym.

Folwark,w którym izba z kumorą ,naprzeciwko piekarnia ,dachem pobity,całkiem potrzebuje przestawienia,ponieważ cały budynek zgniły i dach zły. Obory pod snopkami,te z gruntu złe,przestawienia potrzebujące. Stajnia z wozownią nowo przestawiona,gontami pokryta. Spichlerz na zboże ten z gruntu zły ,przestawienia potrzebujący. Stodoły 2,jedna zła, przestawienia potrzebująca,druga dobra,z szopą z chrostu na słomę.

Browar,w którym izba z kumorą ,z stajnią i wszelka zabudowlą,nowo postawionym gontami pobity.

Karczmy -Jedna na błoniu z stajnia wjezdną ,w której izba i kumora snopkiem poszyta,lecz wierz[ch] z gruntu zły ,potrzebuje reparacyi. Druga na trakcie wielkopolskim wjezdna,w której izba i kumora niedawno zreparowana. Trzecia na Piasku wjezdna,snopkami pokryta,w której izba i kumora,ta niedawno postawiona,nowa.

Pola dworskie kleszczowskie- Pierwsze pole poczyna się od gościńca pileckiego ,ciągnie się do lasu wyciętego kleszczowskiego wzdłuż i wszerz od granicy udorskiej do gruntu gromadzkiego Mikołaja Sobaszczyka. Drugie pole ,kawałki gruntów ,Rędziny i Spławy zwane,od granicy udorskiej ciągnące się do łąk dworskich kleszczowskich. Trzecie pole,Sadki zwane,po oboch stronach rzeki Pilica zwanej.

Łąki kleszczowskie -Jedna Zagalina zwana. Druga Wielka zwana pod ogrodem dworskim. trzecia Wielka Olszyna zwana. Czwarta Ługowiny zwana ,przy granicy udorskiej. Staw pusty ,potrzebujący slamowania . Młyn gontami pobity,niedawno postawiony.

...taż gromada kleszczowska odbywa powinności :strażą strzeże do dwora kolejno we dnie i w nocy na cały rok,w lecie także powinna odbywać stróżą do pilnowania zboża w kopach lub na garściach będącego. Na najem wychodzić powinni ,a dwór im płacić powinien gr 15 od oziminy,od jarzyny gr 12 ,także i z siekierą gdy wynidą gr 12.

W tej wsi Kleszczowy jest młyn drugi Zagayny zwany; na który młyn [z] stawkiem pustym,z polami i łąkami aż do karczmy Mikuła zwanej ciągnącemi się ,okazał ur.Jan Zeloff prawo od W Karola Wessla oraz i pozwolenie wyrobienia sobie aprobaty na tenże młyn od Najjaśn.króla polskiego ,jako zaświadcza transakcyja de data illius w Kleszczowy ,dnia 24 czerwca miesiąca r.P. 1785 dana,a zaś w grodzie krakowskim feria 6 post dominicam Invocavit proxima,die scilicet 15 mensis februarii a.D. 1788 [oblatowana] .Przy tem zaraz okazał nam tenże ur.Zeloff przywilej Najjaśn.Stanisława Augusta króla polskiego ,konfirmujący tę transakcyją,a raczej nadanie prawa emfiteutycznego na tenże młyn ur.Janowi Zeeloffowi ,konferowany de data Varsoviae,dnia 8 miesiąca kwietnia 1788 r.,a zaś w aktach ziemskich krakowskich feria p6 post festum Nativitatis s.Ioannis Baptistae proxima ,die scilicet 26 mensis iunii a.D. 1789 oblatowany .Z którego młyna ur.Zeeloff płaci do prowentów dworskich kleszczowskich według opisu transakcyi złp.100.

[transkacja dotyczyła nie dzierżawy młyna Zagajny lecz budowy przez Zeloffa na miejscu tegoż młyna papierni. Tak w nadaniu prawa jak i w jego potwierdzeniu mowa jest o „erygowaniu papierni we wsi Kleszczowa zamiast mlyna Zagajny”]

Którą to intratę ,jako jest sprawiedliwa ,JMP Jan Zeloff rotą prawem opisana przed nami, lustratorami ,w obecności przytomnych zaprzysiągł,a zaś jurament W possesora złożył ,jako zaświadcza ekstrakt in Nova Civitate Korczyn ,feria 5 post festum s.Iacobi apostoli proxima,die videlicet 30 mensis iulii 1789 a. Po którym zaprzysiężeniu pokazało się intraty z prowentów wszelkich wsi Kleszczowy intraty [zł] 2593 gr.6 i 1/2.Według prawa dwie kwarty rachując ,winien importować W posesor do Skarbu Koronnego złp 1296 gr.18

Lasy należące do wsi Kleszczowy według prawa zlustrowaliśmy ciągnące się wszerz na stajań 10,wzdłuż na 15 lub więcej. Te lasy widzieliśmy z gruntu wycięte ,sama tylko młodź wyrastająca została . A przeto zaleciliśmy W posesorowi aby jak najpilnijeszy dozór około tego lasu miał ,gajowego wiernego chował ,który by od szkody tak swoich poddanych jak i obcych od szkody bronił. Dwór żeby na potrzebę swoje młodzieży nie wycinał ,lecz tylko suszyzny ,jeśliby się znalazła na opał używał.

Drogi wsi Kleszczowy [z]należlismy bardzo złe ,że nie można z wsi do wsi przejachać ,a zatem postanowiamy ,aby gromada kleszczowska 6 szarwarchów ,tj.dni 6,do naprawienia dróg corocznie odbywała ,tj.3 na wiosnę ,3 pod jesień,czego dwór pilno dojźrzeć powinien i krzaków do naprawienia dróg dać powinien ,lecz nie z lasu ,tylko z zaroślin ,które są po polach miedzy dołami.

Po które skończonej lustracyi i sporządzonych 2 egzemplarzach ,jeden z podpisem rąk naszych ,na gruncie zostwiliśmy,który egzemplarz W posesor w ziemstwie lub grodzie swego województwa winien oblatować,drugi dla przesłania do Skarbu Koronnego z sobą bioremy. Działo się w Kleszczowy ,dnia 28 miesiąca sierpnia 1789r.

Wybraniectwo czyli sołtystwo w wsi Kleszczowy będące.

Ucz.ucz.Tomczyńskich ,jako zaświadcza przywilej Najjaśn.Stanisława Augusta króla polskiego,de data Varsoviae ,die 28 mensis octobris 1782r. konferowany ,a zaś w grodzie krakowskim,feria 3 post festum s.Catherinae virginis proxima ,[scilicet] die 26 mensis novembis a.1782 oblatowany,przed nami ,lustratorami ,złożony. Dziś to wybraniectwo jest w posesyi ucz.Wawrzyńca Nowakowskiego.

Budynek tego sołtystwa mizerny,prosta chałupa chłopska,i to bardzo zła.

1789 – 91

F. Kiryk wyliczył, że w tych latach było w Kleszczowej ok. 55 domów i 304 mieszkańców, w tym 9 Izraelitów.

1828

Wójt Kleszczowej informował,że około roku 1792:

...nastąpiła pogorzel papierni z niewiadomej przyczyny ,spalia się cała i starego młyna wierzch,będzie lat temu 36..Pan Zeloff zaniedbał użytku z młyna a wybudował papiernię nową.

1827

Wieś liczyła 56 dymów i 274 mieszkańców.

Kleszcze (1827).Kleszczowa (od 1827)

1872

Kleszczowa liczyła 430 mieszkańców, którzy posiadali 991 mórg ziemi i 120 lasu. Wśród zakładów ziemi olkuskiej, które działały w II poł. XIX w. wymieniany jest tutejszy młyn wodny J. Zerikera, w którym był zatrudniony jeden robotnik.

Wśród XIX-wiecznych dobrodziejów pilickiego klasztoru reformatów wymieniony jest dziedzic Józef Życiński z Kleszczowej.

 

 

czerwiec 1883

1905

wójtem gminy pilickiej wybrano Piotra Pająka z Kleszczowej, ale nie objął on urzędu, bo nie został zatwierdzony przez władze guberni.

 

1906

 

1934

 

wrzesień 1938