ks. Jan Karol Krzakowski

O Pilicy » Żyli wśród nas » Goście » ks. Jan Karol Krzakowski

Dla przedstawienia  postaci ks.Krzakowskiego posłuże się artykułem, którego autorem jest Piliczanin prof.Piotr Paweł Gach

 

 WSPOMNIENIE POŚMIERTNE

KS.JAN KAROL KRZAKOWSKI (1877-1942)

W SIEDEMDZIESIĄTĄ ROCZNICĘ ŚMIERCI

 Urodził się 15(27) stycznia 1877 r. w Czaryżu (gmina Dzierzgów) w rodzinie ziemiańskiej, jako syn Feliksa i Antoniny z Sucheckich. W 1897 r. zakończył naukę w Gimnazjum Męskim w Kielcach, następnie podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Petersburskiego, które ukończył w 1902 r. Dalsze studia odbywał: w Seminarium Kieleckim (2 lata), a następnie w Rzymsko-Katolickiej Akademii Duchownej w Petersburgu (3 lata). Przyjął święcenia kapłańskie 31 maja (13 czerwca) 1907 r. W roku akademickim 1907/ 1908 zapisał się i prawdopodobnie studiował w Uniwersytecie Katolickim we Fryburgu (Szwajcaria). (1) Nie udało się niestety uzyskać więcej wiadomości o jego studiach we Fryburgu. Z Konsystorza Kieleckiego otrzymał 1(14) stycznia 1907 r. nominację na prefekta Szkoły Realnej Handlowej Męskiej w Kielcach. (2) Była to szkoła siedmioklasowa i ks. Krzakowski pracował w niej do 1931 r. (3) Ten sam Konsystorz 24-stycznia (6 lutego) wydał decyzję o przeniesieniu go do parafii Ostrowce (w pow. stopnickim) na stanowisko wikariusza, za aprobatą generał-gubernatora warszawskiego i najprawdopodobniej na skutek donosów podległej mu tajnej policji. Przenosiny nie nastąpiły, prawdopodobnie na skutek interwencji samego pasterza diecezji, broniącego się przed ingerencjami policji w sprawach personalnych oraz stojącego na stanowisku, że o szkolnym nauczaniu księży prefektów będą decydować władze kościelne, a nie państwowe (4). Po odzyskaniu niepodległości szkołę upaństwowiono i nadano jej w 1920 r. nazwę Gimnazjum Państwowe im. J. Śniadeckiego. Zmieniono liczbę godzin poświęconych nauczaniu religii w szkole. Wiadomo na przykład, że w 1927 r. ks. Krzakowski uczył religii w wymiarze 26 godzin tygodniowo, obejmując nauczaniem wszystkie klasy gimnazjalne i pełniąc w szkole funkcję wychowawcy. Na początku 1931 r. nauczał łącznie 16 godzin tygodniowo w 8 klasach. Od grudnia 1931 r. do września 1932 r. lekcje religii nie odbywały się w szkole, ponieważ ks. Krzakowski został przeniesiony na emeryturę z dniem 30 XI 1931 roku. Równolegle do pracy w gimnazjum ks. Krzakowski w latach 1921-1932 był nauczycielem i egzaminatorem religii w kieleckiej Szkole Handlowej Stowarzyszenia Kupców Polskich. Ks. Krzakowski uczył w roku szkolnym 1931/1932 w oddziale męskim tej szkoły 6 godzin tygodniowo, w oddziale żeńskim - 7 godzin oraz w specjalnym oddziale urzędniczym - l godzinę tygodniowo. W 1932 r. został mianowany promotorem sprawiedliwości i obrońcą węzła małżeńskiego w Sądzie Biskupim w Kielcach oraz radcą do spraw szkolnych w Kieleckiej Kurii. (5) Ks. Krzakowski należał do tych prefektów, dzięki którym sodalicje mariańskie młodzieży szkolnej powstawały w Kielcach jeszcze przed odzyskaniem niepodległości. Moderatorem sodalicji mariańskiej w Szkole Realnej Męskiej w Kielcach został ks. Krzakowski. Za zasługi w krzewieniu idei sodalicyjnych wśród młodzieży został wybrany w 1922 r. członkiem Rady Naczelnej Związku Sodalicji Mariańskich Uczniów Szkół Średnich w Polsce oraz moderatorem sodalicyjnym na obszarze diecezji kieleckiej. (6) Należał do nielicznych kapłanów tej diecezji związanych z ruchem skautowym, a potem z harcerstwem. Dzięki jego postawie i poparciu nauczycieli wspomnianej już Szkoły Realnej Handlowej w Kielcach powstała w grudniu 1912 r. Kielecka Drużyna Skautowa im. D. Czachowskiego. Stopniowo tworzono na terenie miasta inne drużyny zrzeszające młodzież szkół powszechnych i rzemieślniczych. Ważnym wydarzeniem ruchu skautowego był IV Walny Zjazd Polskiej Organizacji Skautowej w 1916 r., po którym utworzono w Kielcach męski hufiec harcerski, w skład którego wchodził równieirks. Krzakowski jako kapelan. W 1917 r. powołano do życia Związek Harcerstwa Polskiego, a duchowny ten został mianowany kapelanem Komendy Okręgu X męskiego w Kielcach. Ponadto należał on do współtwórców patronatu nad drużynami harcerskimi, który powstał w Kielcach w 1918 r. Patronat ten wspierał organizacyjnie i finansowo różnorodne inicjatywy i prace harcerzy (7). Na polecenie bpa kieleckiego Augustyna Łosińskiego przekształcono w 1934 r. Związek Stowarzyszeń Polskiej Młodzieży Męskiej na Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej, którego asystentem kościelnym został ks. J. Krzakowski, przebywający wówczas na emeryturze. W okresie międzywojennym działał on także w ramach Towarzystwa Dobroczynności „Caritas" diecezji kieleckiej (8).

 Ks. Jan Karol Krzakowski zmarł w wieku 65 lat, w dniu 18 sierpnia 1942 r., a więc podczas II wojny światowej, w miejscowości Pilica, położonej w ówczesnej diecezji kieleckiej, we własnym domu, gdzie zamieszkiwali członkowie jego rodziny. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu grzebalnym (9).

Przypisy:

(1) Universite de Fribourg (Suisse). Autorites, professeurs et etudiants, Fribourg 19077 1908, s. 30 zapisany w matrykule uniwersyteckiej pod nr 3169 jako Krzakowski Władysław, ur. w Pilicy (Polen), student na Wydziale Nauk Przyrodniczych, zamieszkał we Fryburgu przy ul. B. de Perolles, 5.

(2) Archiwum Kurii Kieleckiej, XK 56 Akta ks. Jana Karola Krzakowskiego 1889-1942, nr 7.

(3) D. Krześniak-Firlej, Książa prefekci diecezji kieleckiej 1918-1939, Kielce 2001, s, 107.

(4) Archiwum Kurii Kieleckiej, XK Akta ks. Jana Krzakowskiego 1889-1942, nr 14.

(5) Krześniak-Firlej, Księża prefekci..., s. 76, 107-108, 141-142.

(6) Tamże, s. 151.

(7) Tarnże, s. 153-154.

(8) Tamże, s. 176, 187.

(9) Archiwum Parafii w Pilicy, Akta zgonu 1936-1944, nr 73 Pilica (akt zgonu podpisał ks. Froelich, proboszcz parafii św. Jana w Pilicy).

 

Prof. Piotr Paweł Gach

Kielecki Przegląd Diecezjalny. Nr1-2012