Chanoch Gad Justman
O Pilicy » Żyli wśród nas » Goście » Chanoch Gad Justman
Urodził się w roku 1884 w Górze Kalwarii jako najmłodszy syn rabiego Pinchas Menachem Mendel Justmana. Był prawnukiem Wielkiego Rabina Icchaka Meir Altera (1798-1866) znanego również jako Chidushei Harim i bratankiem rabina Jehudy Arie Leib Altera znanego przede wszystkim pod przydomkiem pochodzącym od tytułu zbioru jego dzieł będących zbiorami komentarzy do Tory i Talmudu – Sfat Emat. Jehuda Arie Leib Alter był wnukiem Chiduszej HaRim i jego następcą, drugim rebem z dynastii Ger (z Góry Kalwarii). Jego nauczanie jest bardzo popularne – nie tylko wśród chasydów Ger, ale wśród różnych kręgów społeczności żydowskiej – i popularność ta trwa do dziś. Kiedy w roku 1905 Sefat Emet zmarł, grupa chasydów wybrała Pinchasa jako rabbiego. Rodzina przeniosła się do Pilicy, która stała się znanym ośrodkiem chasydyzmu:
„Po śmierci bowiem słynnego cadyka z Góry Kalwarii, znaczna część chasydów zaczęła pielgrzymować do szwagra znanego rabina, który to szwagier jest rabinem Pilicy”.
Z czasem rodzina przeniosła się do Wieruszowa a potem do Częstochowy. Chanoch Gad czerpał wiedzę od ojca. Szybko stał się znany ze szlachetnego charakteru i poważnego stosunku do nauki. W Częstochowie założył uczelnię Siftei Tzadik Jesziwa, którą kierował. W 1921 roku zmarł jego ojciec i chasydzi wybrali go na Rebe Pilicy. W międzyczasie był rabinem w Wieluniu ale nadal nadzorował jesziwę w Częstochowie która wydała wielu wspaniałych uczonych. Był bardzo popularnym przywódcą znanym z pokory i wyrozumiałości bardzo zaangażowanym w działania charytatywne. Wspierał Agudath Izrael,międzynarodową organizację polityczną ultraortodoksyjnych żydów, która jako partia polityczna działała m.in. w Polsce. Był członkiem Gedolei Yisrael gdzie również był wysoko ceniony. W 1939 roku przez Łódź trafił do getta w Częstochowie gdzie kontynuował nauczanie Tory i chasydyzmu. W jego mieszkaniu odbywały się tajne zebrania i specjalne modlitwy. Ciężko odchorował informację o masowych mordach w komorach gazowych o których usłyszał od Żyda, któremu udało się uciec z Chełmna a potem zaczął zachęcać młodych ludzi do ucieczek z getta. 22 września 1942 r. Niemcy, Ukraińcy i Łotysze, pod dowództwem kapitana schupo Paula Degenhardta rozpoczęli likwidacji getta. Przeprowadzono selekcję ludności żydowskiej na obecnym placu Daszyńskiego. W jej wyniku 38 250 Żydów wywieziono do ośrodka zagłady w Treblince, a 2 tys. osób rozstrzelano. Akcje zakończono 8 października. Rebe Chanoch Gad wraz z innymi żydami z Częstochowy wywieziony został do Treblinki gdzie w wigilię Sukot zginął wraz ze swoją rodziną. Z całej rodziny ocalało tylko dwóch jego zięciów.