9 grudnia 2016. Szkoła Dialogu w LO
Pilickie Aktualności » 9 grudnia 2016. Szkoła Dialogu w LO
Uczniowie klasy IIA pilickiego Liceum Ogólnokształcącego im.Królowej Elżbiety z Pilczy, pod opieka nauczyciela historii Dariusza Jaworskiego, uczestniczą w programie Szkoła Dialogu pilotowanym przez Fundację Forum Dialogu, która od siedemnastu lat dąży do zbliżenia pomiędzy Polakami a Żydami przeciwstawiając tolerancję antysemityzmowi i ksenofobii. W ramach programu w naszym LO odbyły się cztery spotkania warsztatowe ( 26-27 września i 27-28 października 2016 r). Elementami realizacji programu były wycieczka oraz wystawa „Śladami pilickich Żydów”. Program wycieczki ograniczony do dwóch godzin spowodował, że jej uczestnicy nie odwiedzili wszystkich miejsc związanych z historią społeczności żydowskiej w naszym miasteczku. Trasa biegła przez kirkut pod Czarnym Lasem, miejsce straceń pod murami pilickiego pałacu i obszar dawnej „dzielnicy żydowskiej” ograniczony rynkiem, rzeką Pilica, ulicami Markowska i Łazienną, gdzie stała niegdyś wspaniała modrzewiowa synagoga i rzeźnia żydowska a zachowały się jedynie budynki chederu i mykwy. Poza trasą znalazły się: plac „na Barbarze”, gdzie stała najstarsza pilicka synagoga oraz pomnik przy ul.Piłsudskiego stojący w miejscu gdzie pochowano około 20 Żydów zamordowanych w lipcu 1942 r. Na wystawie w pilickim ratuszu, wsłuchując się w dobraną do tematyki muzykę i kosztując żydowskich smakołyków można było obejrzeć fotografie przedstawiające istniejące i niezachowane obiekty związane z historią pilickiej społeczności żydowskiej, której historia w naszym miasteczku liczy kilkaset lat. Pokazane zostały również ciekawe eksponaty m.in. strój żydowski i menory oraz bogaty księgozbiór miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Pilicy dotyczący tematyki żydowskiej. Opracowany został również folder prezentujący historię społeczności zydowskiej w Pilicy, który przygotowali uczniowie kl.IIA pod kierunkiem nauczyciela historii Dariusza Jaworskiego oraz Aleksander i Szymon Kotowie.
Nakład jest niewielki więc nie gwarantuję, że w Liceum lub w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej zostały jeszcze jakieś egzemplarze.
Uczniowie naszego liceum od wielu lat zajmują się tematyką żydowską. Są oni autorami kilku ciekawych prac na ten temat:
-
Anna Szymocha. Struktura zawodowa żydowskiej ludności Pilicy na podstawie źródeł. Praca wyróżniona w finale VII Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Historia i kultura Żydów polskich”.
-
Justyna Wojtylas Eksterminacja Żydów wolbromskich W latach 1939 – 1942 Praca zakwalifikowana do finału VIII Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Historia i kultura Żydów polskich”. Autorka w finale konkursu zdobyła wyróżnienie.
-
Monika Gorgoń Świat zaklęty w macewach. Podróż po żydowskich cmentarzach Jury Krakowsko – Częstochowskiej. Praca zakwalifikowana do finału VIII Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Historia i kultura Żydów polskich”.
-
Karol Skóra. Działalność organizacji żydowskich na terenie Pilicy w okresie międzywojennym. Praca zakwalifikowana do drugiego etapu IX Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Historia i kultura Żydów polskich”.
-
Robert Rus. Historia i kultura Żydów ogrodzienieckich w oparciu o relacje mieszkańców. Praca zakwalifikowana do drugiego etapu X Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Historia i kultura Żydów polskich”.
W przygotowaniu wystawy pomogli uczniom Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna, Grupa Konna Dextrarius oraz Towarzystwo Jurajskie. Wyniki rywalizacji w ramach programu „Szkoła Dialogu” zostaną ogłoszone w marcu 2017 r. podczas uroczystej gali w Warszawie. Już od dzisiaj trzymajmy kciuki za naszych licealistów. Może to przesąd ale na pewno takie działanie nie zaszkodzi :)
O pilickich Żydach można przeczytać na stronie www.jura-pilica.com
http://www.jura-pilica.com/?spolecznosc-zydowska,248
http://www.jura-pilica.com/?,synagoga,287
http://www.jura-pilica.com/?cmentarze,271#nowykirkut
http://www.jura-pilica.com/?cmentarze,271#starykirkut
http://www.jura-pilica.com/?szkoly,319#cheder
http://www.jura-pilica.com/?izydor-birnbaum,146
http://www.jura-pilica.com/?henryk-hirszberg,578
http://www.jura-pilica.com/?febus-strauch,222
http://www.jura-pilica.com/?pinchas-menachem-justman,575
http://www.jura-pilica.com/?chanoch-gad-justman,226
Literatura:
-
Adamczyk Stanisław. Ludność żydowska w Pilicy w drugiej połowie XVIII wieku; w: Almanach Historyczny t.IV . Wyd. Akademii Świętokrzyskiej. Kielce 2002;
-
Bałaban Majer. Żydzi w Olkuszu i gminach parafjalnych, Przyczynek do dziejów Wolbromia, Pilicy, Chrzanowa, Trzebini,Wiśnicza, Brzeska. Bochni i innych gmin w okręgu krakowskim. W: Studia historyczne .1927
-
Błażkiewicz Henryk. Pilica.Zarys dziejów miejscowości. Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Nasza Przeszłość. Kraków 1992.
-
Heyman Robert . PILICA Births, Marriages & Deaths 1808-1825. The Kielce -Radom SIG Journal v.6 no.2 spring 2002
-
Hońdo Leszek. Rozmus Dariusz. Witek Andrzej. Cmentarz żydowki w Pilicy. Rys historyczny i materiały inwentaryzacyjne. UJ. Kraków 1995
-
Levin Shmuel, Orbach Wila, tłumaczenie z jidisz Judy Montel; From Pinkas HaKehillot. The Kielce -Radom SIG Journal v.6 no.2 spring 2002
-
Piechotkowie Maria,Kazimierz. Bożnice drewniane. wyd.Budownictwo i Architektura. Warszawa 1957
-
Pilica w: red. Kiryk Feliks. Żydzi w Małopolsce. Przemyśl 1991;
-
Pressman Fuentes Sonia . A visit to Pilitz [Pilica]. The Kielce -Radom SIG Journal v.6 no.2 spring 2002
-
Rozmus Dariusz. Cmentarze żydowskie ziemi olkuskiej. Wyd.Oficina Cracovia. Kraków 1999
-
Urbański Krzysztof. Gminy żydowskie małe w województwie kieleckim w okresie międzywojennym. Wyd.Muzeum Narodowe w Kielcach. Kielce 2006
-
Samsonowska Krystyna. Dramat we wsi Wierbka i jego dalszy ciąg na zamku w Pilicy.W: red. Namysło Aleksandra. Kto w takich czasach Żydów przechowuje? Polacy niosący pomoc ludności żydowskiej w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa 2009
-
Wodziński Marcin. Chasydyzm w Królestwie Polskim 1815–1867: Źródła historyczne w polskich archiwach państwowych