Z Pilicy do muzeum

Czy maszyna może mieć duszę? Nie MOGĄ ale MAJĄ! Kiedy widzę starą maszynę nie mam co do tego wątpliwości. Maszyny mają swoje humory, stroją fochy. Któż z nas tego nie doświadczył? Duszę mam rozdartą między humanistycznym zamiłowaniem do historii a racjonalnym inżynierskim wykształceniem. Kiedy patrzę na zdjęcia zabytkowych maszyn wyobraźnia podsuwa mi obrazy wirujących kół zębatych i kłębów pary, szum przekładni zębatych a nawet zapach smaru. Nie bez powodu przez kilka lat włóczyłem się podczas wakacyjnych wojaży po Świętokrzyskim podziwiając zabytki techniki z niezapominanym Maleńcem na czele. Wiek pary czy lata rewolucji technicznej to czas przedziwnej i niepowtarzalnej symbiozy między człowiekiem a maszyną.

Wspólnota Leśno-Gruntowa postanowiła pozbyć się wyeksploatowanego traka, który „od zawsze” był jej własnością. Szkoda by było gdyby kawałek historii, nie tylko Pilicy ale również techniki, trafił na złom. Grzegorzowi Rodackiemu udało się zainteresować maszyną Górnośląski Park Etnograficzny, który za symboliczną kwotę został nowym właścicielem urządzenia. Szkoda, że nie było możliwości zachowania zabytku techniki na miejscu, jako turystycznej atrakcji. Do tego jednak, bardziej niż pieniądze, potrzebny byłby pomysł na wieloletni plan rozwoju turystycznego potencjału i atrakcyjności gminy.

Trak model Titan HU 6c został zbudowany we wrocławskim zakładzie braci Hofmannów, który swoją działalność zaczynał od produkcji sikawek strażackich i maszyn do drewna. Fabryka mieściła się przy obecnej ul. Prostej (niem. Holteistrasse). Z czasem Hofmannowie zmienili branżę rozpoczynając produkcję wagonów kolejowych oraz tramwajowych pod szyldem Hofmann Gebr. & Co Wagenfabrik AG. W szczytowym okresie rozwoju, w 1908 r., w fabryce pracowało 1000 osób. W 1912 r. firma Hoffmanów połączyła się z firmą Breslauer AG fuer Eisenbahn-Wagenbau budującą wagony i lokomotywy. Nowe przedsiębiorstwo funkcjonowało pod nazwą Linke-Hofmann-Werke AG. Był to wówczas największy zakład przemysłowy we Wrocławiu i jeden z największych producentów wagonów i lokomotyw w Europie. Powierzchnia fabryki liczyła 196 ha, z czego 78 ha zajmowały zabudowania fabryczne. Koncern wciąż się rozwijał i wchodził w fuzje z różnym zakładami. W latach 1923-1926 firma nosiła nazwę Linke-Hofmann-Lauchhammer AG, a w latach 1928-1934 Linke-Hofmann-Busch-Werke AG. Po II wojnie zakład wznowił produkcję wagonów i lokomotyw pod szyldem Pafawag.

Kiedy nasz trak stanie się pełnoprawnym eksponatem nie omieszkam zamieścić fotorelacji z wizyty w jego "nowym domu".

Maszyny firmy F.W.Hofmann w przedwojennej fabryce

Reklama prasowa firmy F.W.Hofmann

Trak Hofmann pracuje